فرزانه مردانی - دانشجوی دکتری مشاوره، واحد بین الملل قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران
عبدالله شفیع آبادی - استاد گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
اصغر جعفری - استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

مقدمه: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی نقاشی درمانی بر اضطراب کودکان دچار اختلال کاستی توجه/فزون‌کنشی 7 تا 10 سال بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری یک‌ماهه و جامعه آماری 60 دانش‌آموز دچار اختلال کاستی توجه/فزون‌کنشی شناسایی شده در آموزش و پرورش اسلامشهر بود که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند 30 دانش‌آموز انتخاب و به طور تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه کاربندی شدند. گروه آزمایشی مداخله هفتگی نقاشی درمانی زاده‌محمدی (1389) را به شکل گروهی در 10 جلسه 60 دقیقه‌ای دریافت کردند. هر دو گروه قبل و بعد از آزمایش مقیاس اضطراب آشکار کودکان رینولدز و ریچموند (1978) را پاسخ دادند و پس از گذشت یک ماه مجدداً هر دو گروه مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه‌های مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش هنر نقاشی درمانی بر میزان اضطراب کل (38/91=P=0/001,F) را به طور معناداری کاهش داده است؛ همچنین نقاشی درمانی علائم جسمانی (5/35=P=0/021,F)، نگرانی (10/46=P=0/003,F) و حساسیت افراطی/تمرکز (12/44=P=0/001,F) را به طور معناداری کاهش داده است و این نتایج در مرحله پیگیری پایدار بود (0/05< p). نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می‌کند که مداخله هنر نقاشی برای کاهش اضطراب در کودکان دچار اختلال کاستی توجه/فزون‌کنشی روش مناسبی است.

نقاشی درمانی, اضطراب, کاستی توجه/فزون‌کنشی