هدایت و ضلالت قرآنی و رابطهآن با اختیار انسان از منظر علامه طباطبایی، فخر رازی و زمخشری
عنوان مقاله: هدایت و ضلالت قرآنی و رابطهآن با اختیار انسان از منظر علامه طباطبایی، فخر رازی و زمخشری
شناسه ملی مقاله: JR_JSCT-1-1_012
منتشر شده در در سال 1398
شناسه ملی مقاله: JR_JSCT-1-1_012
منتشر شده در در سال 1398
مشخصات نویسندگان مقاله:
علی کربلایی پازوکی - دانشیار معارف اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
زینت نوروزی - دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی، موسسه آموزشی کوثر، ایران
خلاصه مقاله:
علی کربلایی پازوکی - دانشیار معارف اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
زینت نوروزی - دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی، موسسه آموزشی کوثر، ایران
یکی از موضوعات مهم قرآنی مسیله هدایت و ضلالت است؛ در این رابطه، قرآن در مواردی هدایت و ضلالت را به خدا نسبت میدهد و درآیاتی نیز بر اراده و اختیار انسان در هدایت و ضلالتش تاکید دارد. چه رابطهای بین هدایت و ضلالت الهی و نقش افعال اختیاری و ارادهانسان از منظر قرآن وجود دارد؟ این تحقیق با روش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی به بررسی آیات هدایت و ضلالت در قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر« المیزان» ، فخررازی در تفسیر مفاتیحالغیب و زمخشری در تفسیر کشاف میپردازد. هدف این پژوهش، یافتن رابطهای معنادار بین هدایت و ضلالت الهی است که از ظاهر برخی ازآیات قرآن فهمیده میشود و نیز نقش اختیار و اراده انسان در این موضوع که از بعضی آیات دیگر استنباط میشود. علامه طباطبایی هدایت ابتدایی و توفیقی را به اراده الهی و ضلالت ابتدایی را به اراده انسانی و ضلالت کیفری را نوعی مجازات الهی میداند؛ فخر رازی با پذیرش مسلک جبرگرایانه، خداوند را خالق همهچیز از جمله هدایت و ضلالت بیان کرده است و زمخشری، براساس مکتب اعتزال، استناد هدایت و ضلالت در آیات قرآن به خداوند را نوعی مجاز میداند و بر نقش اراده و اختیار انسان تاکید دارد.
کلمات کلیدی: هدایت, ضلالت, اختیار, جبر, طباطبایی, فخر رازی, زمخشری
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1124431/