جهانی شدن اقتصادی؛ امکان یا امتناع گزینه های دیگر (اسلام)
عنوان مقاله: جهانی شدن اقتصادی؛ امکان یا امتناع گزینه های دیگر (اسلام)
شناسه ملی مقاله: JR_ECON-4-2_002
منتشر شده در در سال 1396
شناسه ملی مقاله: JR_ECON-4-2_002
منتشر شده در در سال 1396
مشخصات نویسندگان مقاله:
محمد جواد رنجکش - استادیار روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد
خلاصه مقاله:
محمد جواد رنجکش - استادیار روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد
جهانیشدن، نیروی یکپارچهکنندهای است که جامعۀ جهانی را بهسان بافت همگونی در میآورد. این بافت یکپارچه، از یکسو، پدیدهای اقتصادی و دربردارندۀ گردش سرمایه، انتقال فناوری و تجارت کالا و خدمات است؛ از سوی دیگر، ماهیتی غیراقتصادی دارد که گسترش آراء، عقاید، هنجارها و ارزشها را شامل میشود. با رویکردی تبارشناسی به این پدیده میتوان مشاهده کرد که جهانیشدن، ریشه در آراء و اندیشههای مکتب لیبرالیسم دارد و در مواجهه با رقبا یا شرکای فکری و مناطق جغرافیایی مختلف، آثار و پیامدهای متفاوتی نیز در پی داشته است. اگر دوران جنگ سرد و نظام دوقطبی، دورۀ ایدئولوژیهای متضاد و مواجهۀ آنها با یکدیگر بود؛ امروزه با حاکمیت اندیشه و نهادهای لیبرالیستی، سخن از آلترناتیوهای دیگر دشوار است. در این بین، آنچه جهان اسلام و بهخصوص ایران، در حوزۀ اقتصاد با آن مواجه است؛ اشکال مختلف رویارویی با فضای حاکم متأثر از جهانیشدن اقتصادی لیبرالیستی اعم از مقابله، انطباق، انکار یا الگوبرداری و بومیسازی جهانیشدن (globalization) است. در واقع، مسئلۀ اصلی این است که باتوجه به حاکمیت مباحث جهانیشدن در ابعاد مختلف (از جمله اقتصاد) و ترویج آن از سوی نهادهای سرمایهدارانه از یک طرف و تجربۀ عملی (practice) کشورهای مختلف جهان در اتخاذ و اجرای اصول و موازین برآمده از آن از طرف دیگر، باعنایت به اینکه «اسلام» در مباحث معرفتشناسی و هستیشناسی با «لیبرالیسم» تفاوتهای بنیادینی دارد، آیا صحبت از مدلهای رشد و توسعۀ اسلامی جایز است
کلمات کلیدی: جهانی شدن, لیبرالیسم, اسلام, رشد و توسعۀ اسلامی. طبقهبندی JEL: F01 F02
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1126958/