فاطمه زاهد زاده
ناصر مهنا
فرشاد کاکاوند
فریبرز زارع نهندی
جابر پناهنده

کشت سلول‌های گیاهی یک روش ایده‌آل برای تولید مقادیر زیاد برخی از متابولیت‌های ثانویه‌ی مهم مانند آنتوسیانین به صورت تجارتی است. در بین سیب‌های وحشی (Malus sp.) بومی آسیای مرکزی و سیبری، ژنوتیپ‌ها و هیبریدهایی وجود دارند که توانایی تولید آنتوسیانین را در بیشتر بافت­های خود حتی به صورت درون شیشه‌ای دارا هستند. عوامل بسیاری بر تولید آنتوسیانین در شرایط درون شیشه­ای تأثیرگذار می­باشند. در این پژوهش به منظور تعیین بهترین منبع کربوهیدرات و بهینه کردن غلظت­های مختلف ساکارز، گلوکز، فروکتوز، مالتوز، مانیتول، جهت تولید درون شیشه‌ای آنتوسیانین، از ریز نمونه­های برگی گیاهچه­های یک ژنوتیپ سیب وحشی جهت تولید کالوس استفاده گردید. نتایج نشان داد که از میان غلظت­های مختلف مانیتول جهت تولید آنتوسیانین، غلظت 3 درصد آن به همراه ساکارز 3 درصد بیشترین تأثیر را داشت. با افزایش غلظت مانیتول، میزان شاخص رشد کالوس و وزن‌ تر کالوس کاهش و وزن خشک کالوس افزایش یافت. همچنین بین تیمار‌های ساکارز بیشترین میزان تولید آنتوسیانین و کمترین میزان شاخص رشد در غلظت 6 درصد مشاهده گردید. تیمارهای گلوکز، فروکتوز و مالتوز تأثیر کمتری بر تولید آنتوسیانین داشتند.

سیب, آنتوسیانین, کربوهیدرات, درون شیشه‌ای