سپیده بخشی - کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران
رضا سامه - دکترای تخصصی معماری از دانشگاه تهران

جهت تبیین مفهوم ایرانی بودن در معماری ضروری است، معماری هر دوره با شرایط حاکم بر آن دوره ازلحاظ اندیشه و باور ، شرایط مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی موردبررسی قرار گیرد. مذهب، اقتصاد و سیاست رابطه تنگاتنگی با یكدیگر دارند و تجلی آنها در هنر ساده ترین روش نمایش آن است. این مشخصه در معماری عصر صفوی به خوبی نمودار است. مذهبتشیع به همراه سنت معماری ایرانی - اسلامی در هنر معماری این عصر پدیدار گشته است. هنر عصر صفوی در دوره شاه عباس اول با سیاست های صحیح مذهبی و اقتصادی او به شكوفایی بیشتری رسید و هنرمندان توانستند اوج توان هنری خویش را به نمایش بگذارند.درواقع با رسمی شدن مذهب تشیع و رشد ایدئولوژی های مذهبی حاکم بر جامعه، معماری نیز نگرشی متفاوت با گذشته پیدا کرد. هدف از این پژوهش تبلور چیستی، چرایی و چگونگی اندیشه و باور ایرانی در معماری بنای خانه باجغلی اصفهان مربوط به عصر صفوی است و لذا جهت بررسی بنا از مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده ی شاخصه های بهره گیری معماران مسلمانان از آموزه های اسلامی در دوره صفویه و در ساختار بنا است ازاین رو این بنا را میتوان بنایی ایرانی خواند.

ایران، معماری ایران، خانه باجغلی