فرهاد عزیزپور - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
فاطمه رزاقی بورخانی - استادیار ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
مریم مختاری - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

در دهه هاي اخير راهبرد يك روستا، يك محصول به عنوان يكي از راهبردهاي كارآمد اقتصادي براي توسعه نواحي روستايي و جوامع غيرشهري و درحال توسعه در نظر گرفته شده است. واكاوي ها نشان مي دهد كه امروز اين موضوع در اكثر كشورهاي آسيايي و آفريقايي به منظور رفع چالش هاي اقتصادي و اجتماعي نواحي روستايي در كانون توجه قرار گرفته است و روستاها را تشويق به توليد محصولي منحصر بفرد مي كند كه در جهان بي نظير بوده و مجبور نباشد مانند بسياري از محصولات كشاورزي در يك بازار رقابتي قرار گرفته و قيمت بازار را بپذيرد بر همين اساس شناخت و استفاده مناسب از مواهب و جاذبه هاي روستاها، ضروري است. تحقيق حاضر با رويكرد توصيفي- تحليلي بوده و داده هاي مورد نياز با روش هاي كتابخانه اي و مصاحبه و پرسشنامه جمع آوريي گرديده است. جامعه آماري اين پژوهش ساكنان روستاي جلاير شهرستان شازند است و حجم نمونه شامل 20 نفر از توليدكنندگان و فروشندگان فعلي محصول خانگي ترخينه است.در نهايت داده هاي جمع آوري شده با استفاده از نرم افزار Spss و با آزمون هاي sign و فريدمن تجزيه و تحليل گرديد. سنجش عوامل موثر بر موفقيت يك روستا، يك محصول در مورد ترخينه نشان مي دهد دو دسته عوامل دروني و بيروني اثرگذار تفاوت چنداني باهم نداشته و مؤلفه هاي زنجيره توليد مناسب و كاملا اورگانيك با 12,2 % و منابع در دسترس با 11,9 % و تسلط بر مهارت گذشتگان با 11,5% بالاترين و حمايت دولت با 4,4 % و دسترسي به بازار براي فروش محصول با 7,3 % كمترين امتياز را از نظر فروشندگان ترخينه در روستاي مورد مطالعه داشته اند.

یک روستا یک محصول، اشتغال روستایی، توسعه اقتصاد محلی، گنجینه بومی، روستای جلایر ، OVOP