سیروس صابر آملی - مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات ،آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
محمد رضا کدوری - مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران

به منظور ارزیابی کشت مخلوط گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) و نعناع فلفلی (Mentha piperita) آزمایشی در سال 1392 به مدت یک سال در ایستگاه تحقیقات جنگل و مرتع چمستان در استان مازندران اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل کشت خالص بادرنجبویه، مخلوط 75% بادرنجبویه + 25% نعناع فلفلی، مخلوط 50% بادرنجبویه + 50% نعناع فلفلی، مخلوط 25% بادرنجبویه + 75% نعناع فلفلی و همچنین کشت خالص نعناع فلفلی بود که در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. به منظور ارزیابی سودمندی کشت مخلوط از نسبت برابری زمین یا LER استفاده شد. ویژگی‌های مورد بررسی در گیاه بادرنجبویه و نعناع فلفلی شامل ارتفاع گیاه، تعداد شاخه در بوته، وزن تر تک بوته، وزن خشک تک بوته، عملکرد وزن تر و خشک بود. نتایج نشان داد الگوی کشت بر وزن ترتک بوته، وزن خشک تک بوته، عملکرد وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع و تعداد شاخه در بوته بادرنجبویه مؤثر می‌باشد. بیشترین عملکرد وزن تر و خشک و نسبت برابری زمین (LER) از تیمار 25% نعناع فلفلی+ 75% بادرنجبویه حاصل شد. بیشترین نسبت برابری زمین (LER) برابر با 98/0 بود. در تیمارهای مختلف کشت مخلوط بادرنجبویه و نعناع فلفلی نسبت برابری زمین کمتر از یک بوده که برغم عدم برتری کشت مخلوط نسبت به تک کشتی، افزایش عملکرد وزن تر وخشک بادرنجبویه حاصل شد، که در بررسی‌های بعدی کشت مخلوط این گونه با سایر گونه‌ها از تیره‌ی نخود قابل ترویج می‌باشد.

آرایش کشت, تک کشتی, نسبت برابری زمین, گیاه دارویی