سمیرا محمدی سعداباد - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
هادی قربانی - استادیار گروه خاک و آب. دانشکده کشاورزی. دانشگاه صنعتی شاهرود

خطرات عمده ای همچون ورود فاضلاب های خانگی، صنعتی و کودهای شیمیایی مصرف شده در کشاورزی به آب های سطحی و زیرزمینی همچنین نشت شیرابه ناشی از تجمع زباله های شهری و صنعتی منابع آب را مورد تهدید قرار میدهند ، لذا بررسی تغییرات املاح و پارامترهای کیفی این منابع در نحو هی مدیریت و کنترل کمی و کیفی آن ها اهمیت زیادی دارد . شناسایی تیپ آب نیز جهت آگاهی از حضور یون های غالب به نحوه بهره برداری و نوع کاربری از منابع کمک می کند.دشت شیروان بخشی از حوضه آبریز اترک و دارای اقلیم نیمه خشک و معتدل است . 11 حلقه چاه عمیق با رعای ت یکنواختی پراکنش آن در پهنه ی دشت جهت تعیین تیپ کیفی آب انتخاب و سپس غلظت آنیون ها و کاتیونهای اصلی آن ها شامل کلر، سولفات، کربنات، بیکربنات، سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلسیم تعیین شدند . ارزیابی آماری و رسم دیاگرام ستاره ای جهت تعیین توالی یونی و تیپ و رخسار هی آب جهت پی بردن به نحوه توسعه ی این منابع صورت گرفت. اختلاف آشکار مقادیر غلظت یونها در دو چاه مجاور کارخانه قند که منجر به متفاوت شدن تیپ و رخسارهی آب زیرزمینی در این ناحیه از دشت شده است ناشی از تأثیرات رهاسازی پساب در اراضی محل حفر این چاهها می باشد که البته قرار گرفتن آن ها در خروجی دشت و پایین شیب توپوگرافی منطقه نیز به این نزول کیفیت دامن زده است. تیپ غالب چاههای دشت سولفات سدیک نتیجه شد که در چاه مجاور کارخانه قند با افزایش یون کلر و منیزیم به کلرور منیزیک تغییر مییابد

دشت شیروان، تیپ آب، کارخانه قند