ابراهیم اشرفی - کارشناسی ارشد خاکشناسی
حسین شریعتمداری - دانشیار گروه خاک شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان
یحیی رضائی نژاد - استادیار گروه خاک شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان
فرشید نوربخش - استادیار گروه خاک شناسی دانشگاه صنعتی اصفهان

گسترش جهانی ک مبود آهـن اغلـب در خاکهـای آهکـی مشـاهده می شود . این خاکها به طور متوسط حدود 30 درصد از کل اراضـی سطح زمین را تشکیل می دهند (5) از روشهای مهم درمان عارضه کلروز آهن، استفاده از کودهای مختلف حاوی آهن و مواد اصلاحی می باشد . از جمله ترکیباتی که به این منظور استفاده می شود مـی توان به نمکهای معدنی آهن، املاح اسـید زا، ضـایعات و تولیـدات جنبی صنایع، کلاتهای آهن اشاره کرد (1) از بین ترکیبات مختلف به کار رفته ترکیبات معدنی آهن به دلیل حلالیت کم تاثیر چندانی در رفع کمبود نداشته ولی کلاتهای مصنوعی آهن مـوثرترین آنهـا بوده است (2) اگر چه کلاتهـای مصـنوعی آهـن اثـرات سـریع و شایان توجهی در تسریع کلروز آهن دارند ولی اکثراً گـران بـوده و استفاده از آنها در بسیاری موارد مقرون به صرفه نیست و به دلیـل گرانی فقط برای محصـولات ویـژه ای مصـرف مـی شـود (3) از طرف دیگر کودهای آلی نیز عـلاوه بـر بهبـود خـو اص فیزیکـی و شیمیایی از نظر تعداد عناصر غذایی از جمله آهـن در خـاک نسـبتاً فقیر هستند . بنابراین با توجه به حجم عظـیم ضـایعات آلـی ماننـد کود دامی، زباله شهری، لجن فاضلاب، بقایای گیاهی و همچنـین تولید مقادیر فراوان ضایعات حاوی آهن معـدنی از قبیـل ضـایعات کارخانجات تولید آهن و فولاد در کشـور، پتانسـیل مناسـبی بـرای تولید کودهای آلی غنی سازی شده از آهن وجود دارد . به نظر مـی رسد استفاده از این ترکیبات جهت غنی سازی ورمی کمپوست کود دامی از آهن بتواند ضمن افزایش کیفیت کودهای آلی جهت بهبود حاصلخیزی خاکها ایفاء نماید و با برطرف نمود ن کمبـود آهـن بـا این روش که نسـبتاً ارزان میباشـد بتـوان از خـروج ارز بـرای وارد کردن کلات آهن جلوگیری نمود .