اصغر دانشمند - پژوهشگر و دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی معماری

نقش حاکمیت اگر به عنوان مهم ترین عامل در ایجاد تمدن نوین اسلامی مطرح نباشد، جزو اصول پایه ای در این زمینه می باشد که در برابر الگوهای غربی قد برافراشته اسـت و الگـوی حکـومتی اسـلامی ایـران یکـی از شاخص ترین این موارد می باشد. الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشـرفت قطعـا دارای شاخصـه هـایی اسـت کـه در اسلامیت آن خلاصه می شود. درخصوص ایرانی بودن این الگو نیز باید متقضـیات بـومی و ارزش هـا و مبـانی ایرانی را شناسایی کرده پاسخگویی این وجه برجسته مقوله باشیم. الگوی اسـلامی ایرانـی پیشـرفت محصـول اسلامی سازی علوم انسانی و جایگاه مهم حاکمیت اسلامی است و اسلامی سازی این علوم مقدمـه لازم بـرای تدوین این الگوست. مفهوم الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با تبیین چهار مطلب مفهوم پیشرفت، مفهوم الگو، و وجه اسلامیت الگو و وجه ایرانیت آن، به خوبی روشن می شـود. پـژوهش حاصـر بـر اسـاس روشـی تحلیلـی توصیفی و استفاده از منابع موجود به بررسی نقش حاکمیت در رشد و توسعه تمدن نوین اسلامی اقدام نموده است. تمدن نوین اسلامی مبتنی بر الگوی ایرانی ـ اسلامی بر اساس جایگاه حاکمیـت اسـلامی الگـویی اسـت براساس اصول معرفت شناختی و هستی شناختی اسلامی و در چهارچوب حقوق و اخلاق اسلامی شـکل مـی گیرد. این الگو ثابت و جهان شمول است و می توان آن را بر اوضـاع زمـانی و مکـانی گونـاگون منطبـق کـرد. بنابراین، توسعه در بستر تمدن واقع می شود؛ چرا که توسعه در خلاء واقع نمی شـود و در عینیـت واقـع مـی شود که این عینیت؛ یعنی تمدن هر میزان به توسعه و پیشرفت اسلامی دست پیـدا کنـیم؛ یعنـی بـه تمـدن اسلامی دست پیدا کردیم. شک نباید کرد که وجود نظام سیاسی و دولت اسـلامی قدرتمنـد و مـردم سـالار و رسیدن ما به تمدن نوین اسلامی، نقشی کلیدی و منحصر به فرد دارد. به طوری که فرض تمدن نوین اسلامی منهای دولت اسلامی منفی است. بنابراین امروز هم ادامه تئوریزه سازی و هم تکامل عملی نظام مردم سالاریدینی باید در دستور کار علما و اصحاب حقیقی سیاست قرار گیرد.

الگوی اسلامی، پیشرفت ایران، تمدن اسلامی، حاکمیت اسلامی.