جلال هناره خلیانی - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

با آشکار شدن ناکارآمدی راهکارهای دولت محور و بالا به پایین در مدیریت منابع طبیعی، توجه عموم متخصصان و کارشناسان بر این اصل جلب شد که "نجات زمین" در صورتی محقق می گردد که عموم افراد و نخبگان جامعه در مورد آن حساس و دغدغه مند بوده و در پیاده شدن آن، مشارکت نمایند. این تصور که حفاظت و احیا جنگل ها از وظایف حاکمیت است با توجه به محدودیت های روز افزون منابع دولتی نیاز به تجدید نظر دارد و حرکت به سمت رویکردهایی که آگاهی، حساسیت و مشارکت عموم افراد جامعه در آنها امری کلیدی به شمار می رود ناگزیر است.ظرفیت سازی اجتماعی می تواند به عنوان ابزاری برای حمایت از مسائل مرتبط با مدیریت جنگل ها و ابزاری جهت توانمندسازی به کار رود. در این مقاله سعی شده است با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی ضمن مرور ادبیات نظری در این زمینه و با هدف تبیین مفهوم آن، ظرفیت سازی اجتماعی در چشم انداز مدیریت جنگل های ایران مورد واکاوی قرار گیرد. نتایج بررسی ها در این مقاله موید این موضوع است که توانمندسازی و ظرفیت سازی اجتماعی تاثیر قابل توجهی در درگیر نمودن ذینفعان مختلف از طریق پذیرش طرح های مختلف و ایفای نقش فعال افراد، گروه ها و جوامع درحراست، احیا و توسعه منابع جنگلی خواهد داشت.

ظرفیت سازی، توانمندسازی، نجات زمین، مشارکت، توسعه منابع جنگلی.