منصور شاه ولی - استاد آموزش و ترویج کشاورزی دانشگاه شیراز
سیده فاطمه معزی - دانشجوی دکتری آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز
رحمت اله مرزوقی - استاد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز

مفهوم دانشگاه "پایدار" برخاسته از پارادایم های رایج، مبتنی بر توسعه اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی،عقلانیّت،تفکر سیستمی و رویکرد میان رشتهای، در راستای شناسایی مشکلات و رفع آنها عمل میکنند تا هدف غایی آنها یعنی ارتقای کیفیت زندگی و توسعه پایدار برای نسلهای کنونی و آینده تحقق یابد. ولی نارسائی این پارادایمها، غفلت از بوم معرفتی مورد نیاز پایداری است. زیرا پایداری، در بستر آموزش عالی باید با اسناد بالادستی کشور و با ارزشهای بنیادین اسلام همراستا باشد؛ بنابراین به یک پارادایم پایداری فراتر از علم نیاز است. هدف این مقاله تبیین روش شناسی گذار از پارادایم های رایج به پارادایم معنوی برای دانشگاه "پایدار" است؛ برای این منظور، یک مطالعه با روش فراترکیب انجام گرفت که درصدد گردآوری گروهی مطالعات کیفی حوزه پایداری، ارزیابی آنها تحلیل یافته های مرحله ارزیابی، کشف نکات اساسی و ترکیب و تبدیل آنها به یک پارادایم جایگزین است. به عبارت دیگر، فراترکیب مطالعات کیفی پیرامون پایداری، کشف نکات اساسی و ترجمان آنها به یک محصول واحد نهایی است که همزمان نتایج مطالعات اولیه، در آن قابل ردیابی است. نتایج نهائی مطالعه حاضر نشان داد که محصول فراترکیب معالعات حوزه پایداری؛ همانا پارادیم معنوی پویا است که برخِرد و دانش عینی همسو با حکمت الهی برای دانشگاه های کشور مبتنی است و در این مقاله پیشنهاد میشود.

آموزش عالی، دانشگاه پایدار، پارادایم معنوی، کیفیت زندگی.