میلاد دهقانی - دانش آموخته دانشگاه فردوسی مشهد. کارشناسی ارشد
عباسعلی سلطانی - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
مرضیه فردوسی دولت شانلو - دانش آموخته دانشگاه فردوسی مشهد. کارشناسی ارشد

قدرت عاقله انسان فصل مقوم و اساس انسانیت است و انقسام عقل به عملی و نظری و تحقق عقل عملی دراخلاق روشن است. عقل و اختیار دو همزاد انسانند؛ بدون اختیار، قوه عقل بی معنا و نقض غرض است. اختیار و آزادی اراده و عمل انسان، او را در دو راهی انتخاب خیر یا شر، صلاح یا فساد و شکر یا کفر قرار میدهد. اما شاکرا و اما کفورا. عقل عملی یعنی اخلاق او را به راه خیر و صلاح و شکر رهنمون می کند. طبع بشر همگام با طبیعت دنیا، بیشتر میل به سوی دنیا و متعلقات دنیوی گرایش دارد لذا به شدت تحت تأثیر مادیات و منفعت طلبی قرار میگیرد و این به سبب عدم کمال عقل بشری است. به سبب نقصان عقل بشر، نیازمند هدایت الهی بهوسیله بعثت انبیا و رسولان و پیامبران هستیم که همان دین است. لذا از آنجا که احکام دین مطابق و موید عقل است، احکام دین ارشادی است و آنجا که نیست، مولوی میباشد و انجام این اوامر ارشادی و مولوی مساوی سعادتمند شدن انسان میباشد. البته مهم اینست که احکام واقعی و حقیقی دین کجاست؟ و راه دستیابی به آن چگونه است؟ روش پژوهش در این مقاله توصیفی-تحلیلی است و هدف از آن این است که بیان نماید که سعادت انسان در گرو دین (وحی و انبیا الهی) و اخلاق (عقل) است و در پرتو وجود هر دو رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی برای انسان میسر میشود؛ به گونه ای که اگر هر کدام از آنها وجود نداشته باشد، به سعادت نخواهیم رسید.

عقل عملی، سعادت انسان، احکام دین، بعثت انبیا.