داود نیک نژاد - کارشناسی ارشد، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی

افزایش جمعیت، گرم شدن زمین، تغییر الگوی بارش و کاهش آن باعث شده که مسئله آب و خاک به عنوان یكی از مهمترین چالش های بشر امروز باشد. از روش هایی که می تواند تا حدودی مشكل مذکور را حل نماید مدیریت منابع آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. پوشاندن سطح خاک با مصالح طبیعی نفوذپذیر علاوه کاهش فرسایش آبی و بادی می تواند میزان تبخیر از سطح خاک را کاهش دهد و باعث افزایش ذخیره رطوبت و ماندگاری بیشتر آن در خاک شود. در این پژوهش تأثیر پوشش شنی به ضخامت پنج سانتیمتر بر روی میزان رواناب و فرسایش خاک بررسی و مطالعه شد. نتایج نشان داد که پوشش شنی رواناب را از 14 / 5 لیتر بر مترمربع به 24 / 4 لیتر بر مترمربع و فرسایش را از 4 / 97 گرم بر مترمربع به 37 / 9 گرم بر مترمربع کاهش می دهد نتیجه اینكه پوشش شنی باعث کاهش فرسایش و تخریب خاک در اثر عوامل محیطی و فیزیكی ازجمله درجه حرارت باد و ضربات قطرات باران می شود و علاوه بر کاهش فرسایش باعث کاهش تبخیر و رواناب، افزایش رطوبت و ماندگاری بیشتر آن در خاک می شود که این مسئله در مدیریت حفاظت آب و خاک از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد.

رواناب، خاکپوش، شن، فرسایش، سطح آبگیر، بارش