حسین مسیبی - دانشجوی کارشناسی ارشد فرآوری مواد معدنی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمود عبدالهی - استاد بخش مهندسی معدن، گروه فرآوری مواد معدنی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمدرضا خالصی - دانشیار بخش مهندسی معدن، گروه فرآوری مواد معدنی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

در فرایند هیدرومتالورژی روی، بسیاری از ناخالصی ها از جمله نیکل، کبالت و کادمیوم حذف می شوند ولی منیزیم تا مرحله الکترووینینگ باقی می ماند و با ادامه فرایند، میزان آن افزایش می یابد. حضور منیزیم در مقادیر بالا باعث افزایش چگالی و ویسکوزیته ی محلول های گردشی و در الکترولیز باعث بالا رفتن مقاومت الکترولیت شده و به مرور منجر به افزایش مصرف برق و غیر اقتصادی شدن فرآیند می شود. علاوه بر این مقادیر بالای منیزیم از فاکتورهای مؤثر در کاهش کیفیت روی است. از طرفی کانی های منیزیم دار نظیر دولومیت، میزان مصرف اسید در لیچینگ اسیدی را افزایش می دهد. آنالیز XRD نشان داد که نمونه اکسیدی روی تهیه شده حاوی کانی های اصلی اسمیتزونیت و همیمورفیت و کانی های باطله دولومیت، کلسیت و کوارتز می باشد که عیار روی و منیزیم به ترتیب 8/27% و 8/15% است. در این پژوهش برای حذف منیزیم و بازیابی روی از روش لیچینگ قلیایی استفاده شد. عوامل مؤثری از جمله غلظت هیدروکسید سدیم، دما، نسبت جامد به مایع، سرعت همزنی و زمان لیچینگ بر حذف منیزیم و بازیابی روی از کانسنگ اکسیدی مورد بررسی قرار گرفت. در بهترین شرایط طی دو مرحله لیچینگ، غلظت 8 مولار هیدروکسید سدیم، دمای 90 درجه سانتی گراد، نسبت جامد به مایع (g/ml) 1 به 10، سرعت همزنی 700 دور بر دقیقه و زمان لیچینگ 60 دقیقه، میزان حذف منیزیم و بازیابی روی به ترتیب 99/99% و 84/78% به دست آمد. مشخص شد که منیزیم در محیط قلیایی نامحلول است در حالی که روی با یون هیدروکسید، کمپلکس تشکیل داده و وارد محلول می شود.

حذف منیزیم، بازیابی روی، لیچینگ قلیایی، هیدروکسید سدیم