آرش خلفیان - روانشناس، آموزگار رسمی آموزش و پرورش
حسین درخشنده - روانشناس، آموزگار رسمی آموزش و پرورش

پژوهش حاضـــر با هدف تعیین اثربخشـــی آموزش های مبتنی بر واقعیت درمانی بر میزان هراس اجتماعی دانش آموزان انجام گرفت. این پژوهش نیمه آزمایشـــی با پیش آزمون- پس آزمون با پیگیری و گروه کنترل انجام گردید. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان ابتدایی شاهین شهر مح صل در سال تحصیلی 98-99 بوده اند. برای تعیین نمونه ابتدا از بین مدارس شاهین شهر، یک مدر سه از دوره دوم ابتدایی به صورت درد سترس انتخاب شده و پس از هماهنگی با مسئولین این مدارس، از دانش آموزان آزمون پرسشنامه هراس اجتماعی مشاوری (1381) گرفته شد و از بین دانش آموزان تعداد 20 نفر با بیشترین نمره هراس اجتماعی انتخاب شدند. سپس دانش آموزان به صــورت تصــادفی در گروه های آزمایش 10) نفر) و کنترل 10) نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 10 جل سه 30 دقیقه ای و به صورت گروهی و در قالب برنامه ویژه مدارس (بوم) از دیماه 1398، تحت مداخله با پروتکل آموزشـــی آموزش های مبتنی بر واقعیت درمانی محقق ساخته متناسب با دانش آموزان قرار گرفتند. در پایان، هر دو گروه در مرحله پس آزمون ارزیابی شــدند. به فاصــله یک ماه از پس آزمون، آزمون پیگیری انجام شــد و داده ها با اســتفاده از روش آزمون های مکرر تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش های مبتنی بر واقعیت درمانی بر هراس اجتماعی دانش آموزان تاثیرگذار بوده است. همچنین با توجه به نمره های هراس اجتماعی دانش آموزان در آزمون پیگیری، می توان نتیجه گر فت که این روش با عث ای جاد تغییرات در هراس اجتماعی دانش آموزان می شـــود اما برای پایدار بودن این تغییرها و آموزش ها نیاز به برنامه ریزی دقیق آموزشی، آموزش های مداوم والدین، معلمان و دانش آموزان است.

دانش آموز، واقعیت درمانی، هراس اجتماعی، آموزش های واقعیت درمان، اضطراب اجتماعی.