مهدی فیروزکوهی - عضو هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین (ع)
هادی چمن گشت - مدرس دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (ع) - دانشجوی دکتری مطالعات منطقه ای
مسعود نادری - مدرس دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (ع) - دانشجوی دکتری مطالعات منطقه ای

فهم جهت گیری و تغییرات در سیاست خارجی هر کشور، به درک مبانی، اصول و آرمان های نظام سیاسی آن کشور بستگی دارد. این موضوع درباره جمهوری اسلامی ایران که نظامی خاص و با جهت گیری عدم تعهد، ضد نظام سلطه و بازیگری فعال با متحدانی مؤثر در منطقه غرب آسیا است مورد توجه جدی مراکز پژوهشی است. پژوهش پیش رو، به دنبال پاسخ به این سؤال است که الگوی مطلوب سیاست خارجی جمهوری اسلامی بر اساس مبانی، اصول و آرمانهای اسلامی چیست؟ پاسخ این است که این الگو را می توان بر اساس فرمایش رهبر انقلاب اسلامی تحت عنوان آرمان خواهی واقع نگر» ذکر کرد. ارائه این الگو ناشی از الزامات ناظر بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تغییر و تحولات سیاست خارجی و نسبت آن با مبانی، اصول و آرمان های اسلامی خواهد بود. مهم ترین دلیلی که می توان برای تحول سیاست خارجی در نظر گرفت نحوه مواجهه با محدودیت ها و موانعی است که پیش روی اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی و اصول ترسیم شده در قانون اساسی قرار گرفته است. چگونگی عبور از این موانع (به شرط تأمین منافع ملی و رعایت سه اصل عزت، حکمت و مصلحت با توجه به آمیختگی منطق نتیجه، تناسب و توجيه) راهنمای عمل سیاست خارجی جمهوری اسلامی می باشد که همگی در الگوی مذکور تجمیع شده است. ارتباط بین آرمان و واقعیت در چهارچوب عنصر مصلحت و عقلانیت محقق می شود و این مهم ترین ویژگی گفتمان «آرمان خواهی واقع نگر» است.

آرمان خواهی، واقع نگری، الگوی مطلوب، اصول و آرمان های اسلامی، سیاست خارجی، آرمان خواهی واقع نگر