محمدرضا صرفی - استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
فاطمه هدایتی - دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات مقاومت دانشگاه شهید باهنر کرمان

یکی از مباحث مهم مطرح شده در ادبیات کودک و نوجوان دفاع مقدس، چگونگی طرح مسئله جنگ و مسایل و مفاهیم مربوط به آن برای کودکان است. نمادپردازی و استفاده از نقش مایه‌های نمادین، هنری ترین شگردی است که برای به تصویر کشیدن مفاهیم مربوط به دفاع مقدس در ادبیات داستانی کودک و نوجوان به کار گرفته شده است. استفاده بجا از نماد و نقش مایه‌های شناخته شدۀ دنیای کودکان، با ایجاد ارتباط معنایی بین واژه و واقعیت در محور ساختاری قصه ها، دامنۀ تفسیری‌ آنها را گسترده است و با بسط معنا در محورهای گوناگون اثر، علاوه بر آشنایی مخاطب خاص با محورهای حادثه ای جنگ به انتقال فرهنگ و باورهای نهفته در آن می‌پردازد. استفاده از نماد برای عینی کردن وقایع و حقایق دوران دفاع مقدس برای کودکان و نوجوانان، از شگردهای هنری دسته ای از آثار است که علاوه بر نزدیک کردن ذهن مخاطب خاص به جریان این وقایع، باعث غنای ادبی آثار داستانی کودک و نوجوان نیز خواهد شد. این مقاله کوششی در جهت نشان دادن چگونگی استفاده از عنصر نماد در قصه‌های کودک و نوجوان دفاع مقدس است.

نهاد، نقش مایۀ، ادبیات دفاع مقدس، ادبیات کودک و نوجوان