رضا افخمی عقدا - دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد، یزد، ایران
محسن زمانی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد، یزد، ایران
وصال میمندی - دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد، یزد، ایران

شعر بستری مناسب برای بیان ذهنیات، تجسم احساسات و تجلی اندیشه­ها، نگرش­ها و آرمان­هاست و سبک­شناسی نیز ابزاری مناسب برای شناسایی هویت انسانی، علمی، ادبی و ایدیولوژیک شاعر و نفوذ به دنیای درون اوست. سبک­شناسی جدید علاوه بر مباحث سبک­شناسی سنتی، به محتوا، تاثیرگذاری افکار، اندیشه­ها، ایدیولوژی، مخاطبان و حتی فضای خلق اثر توجه دارد و به بررسی این موارد در لایه­های زبانی، ادبی و اندیشگانی می­پردازد تا بتواند تصویر دقیق­تری از شاعر ارایه دهد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی موضوعات محوری قصیده «عبدالله الارهابی» و تقابل اندیشه و اعتقاد شاعر با اندیشه حکام و سران عربی و نمود آن در لایه­های مختلف زبانی، ادبی و اندیشگانی و همچنین چگونگی رویکرد شاعر با مسایل سیاسی-اجتماعی به روش توصیفی–تحلیلی انجام شده است. یافته­های تحقیق نشان داد که شاعر ضمن اعتقاد به مفاهیم بلند اسلامی و دینی چون شهادت، پایداری، قصاص، حمایت از مظلوم و... و با رویکرد واقعگرایانه و عینی به مسایل جامعه، به مقابله با ظلم و ستم طبقه حاکم و اهداف سازش­کارانه آنان با دشمنان بیگانه پرداخته و بر قیام مسلحانه بهعنوان تنها راهحل کارآمد در مقابله با اندیشه و اهداف آنان تاکید می­ورزد؛ بهگونهای که این تقابل اندیشه را می­توان در سطوح مختلف زبانی قصیده بهویژه در سطح واژگان با بسامد واژگان حسی و رمزگان انقلابی و در سطح ادبی در تشبیهات حسی و ملموس شاعر و تضاد معانی دنبال نمود که سبکی صریح، حسی، هیجانی و واقعگرایانه به این قصیده شاعر بخشیده است.  

سبکشناسی, قیام مسلحانه, مظفر النواب, قصیده عبدالله الارهابی