محمود زراعت پیشه - استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه بیرجند

در آیات 30 تا 33 سوره بقره، «علم به اسماء» به عنوان خصیصه ای برای انسان برشمرده شده است که او را برتر از ملائکهمی سازد و حتی تا آن اندازه اهمیت دارد که زوایای تاریک خلقت انسان مانند سفک دماء از سوی او را توجیه می نماید ومنصب خلافت الهی را برای انسان به ارمغان می آورد. این آیه مباحث فراوانی را میان مفسران به خود اختصاص داده است.ابهام در فهم ماهیت این خصیصه و انسان شناختی بودن آن، پای فیلسوفان اسلامی را نیز به میدان نقد و نظر باز کردهاست و کسانی چون ملاصدرا نیز بحث های فراوانی را ذیل این آیات مطرح ساخته اند. در این مقال سعی داریم تا با نگاهیبه تفسیر علامه طباطبایی ، میزان اثرپذیری او از ملاصدرا را در پاسخ دادن به مسائل پیرامون این آیه بسنجیم. با نشاندادن مواضع تأثیرپذیری ایشان از ملاصدرا همچنین می توان بار دیگر بر اهمیت فلسفه ورزی در دنیای تفسیر از منظرعلامه طباطبایی پافشاری نمود.

ملاصدرا، علامه طباطبایی، و علم آدم الاسماء، تفسیر قرآن