خدیجه زینلی - دانشجوی دکتری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محمدتقی خراسانی - دانشیار، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران
علیمراد رشیدی - استاد، پژوهشگاه صنعت نفت
مرتضی دلیری جوپاری - دانشیار، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری

بافت عصب مرکزي، از پیچیده ترین بافت هاي موجود در بدن انسان به حساب می آید که به دلیل عملکرد خاص آن، ساختداربست هاي مهندسی بافت عصب را چالش برانگیز ساخته است. دانشمندان سعی در کشف روش هاي جدید به منظور بهبودبازسازي بافت عصبی و درعین حال جلوگیري از زخم هاي فیبروگلیال دارند. هدف این پژوهش تهیۀ یک بافت متخلل و همزمان سبک بوده است. ازآنجاییکه اثر مدول زیرلایه بر هدایت سلول هاي بنیادي به تمایز یافتن به سلول هاي مورد نظراثبات شده است، بنابراین تهیۀ داربستی با مدول مشابه بافت عصب مدنظر است. در این پژوهش داربست ترکیبی از جنساکسید گرافن و ژلاتین انتخاب شد. ابتدا سعی شد، اکسید گرافن با خواص ساختاري و زیستی مناسب سنتز شود و سپسایروژل اکسید گرافن توخالی از طریق کاهش یک مرحله اي اکسید گرافن با اتیلن دي آمین و سپس خشک کردن انجماديساخته و محلول ژلاتین، داخل آن ریخته شد، ازآنجاییکه آکسون در بافت عصب نیازمند رشد به صورت جهت یافته است،زمینۀ ژلاتین مد نظر به صورت لوله اي طراحی شد. براي این منظور با فرایند TIPS، ژلاتین به صورت داربست لوله اي تهیه شد. بهمنظور بررسی مورفولوژي داربست ها از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) استفاده شد. در مرحلۀ بعد، خصوصیات مکانیکی- حرارتی داربست ها با استفاده از تحلیل حرارتی مکانیکی دینامیکی (DMTA) اندازه گیری شد. دردماي 70 - درجۀ سانتی گراد، استحکام مکانیکی نمونۀ داربست ژلاتین و داربست ترکیبی به ترتیب 1,3 مگاپاسکال و 22,6مگاپاسکال است، که افزایش قابل توجهی در مدول الاستیک داربست ترکیبی وجود دارد، که نشان دهندة تأثیر تقویتایروژل در داربست ترکیبی است. سپس میزان زیست سازگاري داربست با استفاده از آزمون MTT و ارزیابی چسبندگی سلول فیبروبلاست مورد بررسی قرار گرفت، به علاوه مشاهدات حاصل از میکروسکوپ الکترونی حاکی از تشکیلریزساختار متخلخل و حفرات به هم پیوسته بوده به طوريکه سلول ها به خوبی در داخل و عمق منافذ متصل بودند. مطالعاتسلولی به مدت دو هفته کشت سلول های (P(19 موشی و تمایز آنها به سلول عصبی بر روي داربست ها انجام شد و با استفاده از رنگ آمیزي دپی و انجام آزمون ایمونوفلوئوروسانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می دهد داربست ترکیبیتهیه شده از نظر خواص مکانیکی و زیست سازگاري گزینۀ مناسبی براي استفاده در فرآیندهاي ترمیم بافت عصب است.

آئروژل، اکسید گرافن، ژلاتین، لامینین، مهندسی بافت عصب