فاطمه شریفی - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی، گرایش آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، اصفهان، ایران
محدثه صالحی کهریزسنگی - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی، گرایش آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، اصفهان، ایران
زهرا وحیدی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد تهران مرکز، تهران، ایران

علوم یکی از دروس مهم واساسی دوره ابتدایی است که متاسفانه با عدم توجه کافی معلمان و دانش آموزان روبرو شده است . از این روست که تهیه و تدوین محتوای کتاب های درسی علوم با توجه به ملاک هایی که موجب یادگیری اکتشافی1 است یک ضرورت محسوب می شود. پژوهش حاضر یک تحلیل محتوای کمی با بهره گیری از شاخص آماری توصیفی (جدول فراوانی و درصد) و آنتروپی شانون، بارویکرد قیاسی است که به بررسی 14مولفه ی برونر می پردازد. واحد تحلیل پژوهش متن، تصاویر، تکالیف و فعالیت ها است. جامعه آماری این پژوهش کتب علوم چهارم و سوم ابتدایی در سال تحصیلی 1399 است. ابزار اندازه گیری چک لیست 14مؤلفه ی استخراج شده ی برونر است. نتایج نشان می دهد کتب علوم سوم و چهارم ابتدایی در مجموع کلیه ی محتوای این کتاب به ایجاد تهییج آگاهی در فراگیران بیشترین اهمیت را داده است و به آغاز درس با توجه به مفاهیم قبلی وتشویق به مسئله سازی کمترین توجه را کرده است. همچنین بیشترین ضریب اهمیت در کتاب علوم سوم مربوط به مولفه ی برجستگی مفاهیم و نکات جدید و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مولفه ی محتوا از ساده به پیچیده می باشد. در کتاب علوم چهارم بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مولفه ی محتوا زمینه ی فعال بودن فراگیران و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مولفه ی آغاز درس باتوجه به مفاهیم قبلی می باشد.

تحلیل محتوا، کتاب علوم تجربی، رویکرد اکتشافی برونر، آنتوپی شانون