ابراهیم کارگری - دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد قوچان

در دهه های اخیر شاهد رشد شگرف تاثیرگذاری اینترنت و فضای مجازی در همه جنبه های زندگی انسان بوده ایم. علاوه برتاثیرگذاری فضای مجازی و اینترنت در امور فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و حتی خانوادگی، اینترنت اثرات بسیار گسترده ای درامور اقتصادی کل کشور و همچنین فضای کسب و کار اصناف، شرکت های خصوصی و همچنین افراد دارد. امروزه علاوه برشرکتهای بزرگ و کوچک دولتی و خصوصی، بسیاری از کسب و کارهای خانگی و فردی نیز وابستگی عمیقی به اینترنتدارند. در کشورهایی نظیر ایران که اساسا نگاه به اینترنت و فضای مجازی و حتی شبکه های اجتماعی، نگاهی امنیتی است بابروز تجمعات و اعتراض های سیاسی و غیرسیاسی گسترده در کشور، حاکمیت با نگاهی امنیتی تصمیم به قطع کلی و جزییاینترنت در کشور می گیرد. این مساله علاوه بر آسیب به جامعه علمی و دانشگاهی کشور، زیان های اقتصادی کلانی را بر پیکرهاقتصاد کشور تحمیل میکند. علاوه بر وارد آوردن خسارت به شرکت های دولتی و خصوصی، تک تک افرادی که کسب و کارآنها و تبلیغ و فروش محصولاتشن وابسته به فضای اینترنت است، متضرر خواهند شد. این خسارات ممکن است مادی، معنوییا از دست دادن نفعی و یا از دست دادن فرصتی در آینده باشد. باتوجه به اینکه بهره مندی از اینترنت و تبادل آزاد اطلاعات ازجمله حقوق شهروندی شهروندان میباشد اصولا دولت مجاز به قطع اینترنت نیست و اگر به دلایل امنیتی و اضطراری اقدام بهقطع اینترنت نماید ملزم به جبران خسارت خواهدبود. علیرغم اینکه زیان های ناشی از قطع اینترنت اساسا و قانونا قابل جبراناست ولی باتوجه به اینکه دادرسی های اداری در ایران، از بی طرفی لازم برخوردار نیست عملا ضرر و زیان های ناشی از قطعاینترنت جبران نشده باقی می مانند.

حقوق بشر، حقوق شهروندی؛ دسترسی به اینترنت، خسارت، دولت