شروین مقیمی زنجانی - استادیار پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

دو جریان اصلی حاکم بر حوزه فلسفه اخلاق عبارت‌اند از: اخلاق فضیلت (virtue ethics) و اخلاق وظیفه‌گرا (deontological ethics). دریافت فضیلت‌محور از اخلاق دریافتی است که اغلب دانشوران حوزه فلسفه اخلاق آن را بارزترین ویژگی تفکر اخلاقی کلاسیک قلمداد می‌کنند. درواقع فلسفه اخلاق مورد نظر افلاطون و ارسطو و به تبعِ آنها فیلسوفان اسلامی و مسیحی، فلسفه اخلاقی بود که می‌بایست به فضیلت‌مندشدن آدمی می‌‌انجامید. این در حالی است که اخلاق وظیفه‌گرا، عمدتا اخلاقی است که با تحولات ژرف سده‌های اخیر در حوزه تفکر ملازم بوده است؛ تحولاتی که در آن مبنای داوری اخلاقی عمل به وظیفه از سوی شخص آن هم با ابتنای بر مقوله حقوق انسانی است. ما در این مقاله خواهیم کوشید تا از اولویت اخلاق وظیفه‌گرا بر اخلاق فضیلت در عرصه‌ی رسانه دفاع کنیم. «اولویت» در اینجا به معنای «برتری» نیست بلکه سخن بر سر آن است که ما برای رسیدن به اخلاق فضیلت‌محور در عرصه‌ی رسانه، ضرورتا نیازمند شناسایی اولویت اخلاق وظیفه‌گرا بر اصول اخلاق فضیلت در این عرصه هستیم.  

رسانه, فلسفه اخلاق, اخلاق وظیفه‌گرا, اخلاق فضیلت‌محور