سیداسماعیل مسعودی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه شیراز
سیدسعید زاهد زاهدانی - دانشیار جامعه شناسی دانشگاه شیراز

ابژکتیویته به عنوان ایدئال علوم - به­خصوص علوم انسانی - مورد نقد گادامر است چون تجربه­ای از­خودبیگانه در انسان شکل داده  و سبب انسداد وجودشناسانه می شود. این ایدئال ناشی از تفوق نقد عقل محض کانت بر علم جدید و همچنین غفلت سنت فلسفۀ غربی از زبان است. هر چند دیلتای تلاش کرد با استفاده از سنت زبانی و هرمنوتیکی جایگاهی مختص علوم انسانی فراهم آورد، اما، به دلیل بنیان دکارتی­اش و نیز تلقی ابزارگرایانه­اش از زبان و آگاهی تاریخی، دچار سوبژکتیویسم شده و علوم انسانی را همچون حکمِ زیباشناسانۀ کانتی، عاری از حقیقتِ موضوع کرد. گادامر با بازخوانی تجربۀ هنری و تجربۀ تاریخی در کانت و دیلتای و همچنین استفاده از فلسفۀ هایدگر و هگل،به همراه توجۀ انتولوژیک به زبان، تجربۀ هرمنوتیکی را سامان داد تا ایدئال آن، نه فرایند ابژکتیوسازی، بلکه ظهور خودِ موضوع در زبان باشد و این همان زاخلیخکایت(Sachlichkeit)بوده که آشکارگی موضوعیّتِ موضوع یا شیئیّتِ شیء است.

ابژکتیویته, Sachlichkeit, زبان, حقیقت, تجربة هرمنوتیکی, گادامر