معصومه نژاد موسوی
آیوالبتول القدری

بر اساس دیدگاه مذاهب اسلامی، اگر زوجی مفقود شود، برای همسر او احکامی وجود دارد. هدف اصلی این تحقیق، تبیین کامل دیدگاه فقهاست. بنابراین، سؤال اصلی تحقیق این است که احکام فقهی همسر مفقودالأثر، از دیدگاه برخی مذاهب اسلامی و قانون اندونزی چیست؟ مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد فقهی نوشته شده است. از دستاوردهای تحقیق این است که از دیدگاه امامیه، در صورت معلوم­بودن حیات مفقود، اگرچه وظیفه اولیه زوجـه صـبر است، اما در برخی موارد با توجه به وجود عسر و حرج برای زوجـه، می­توان طبق قاعده عسـر و حرج عمل کرده و این حکم را منتفی دانست، البته ترک زندگی خانوادگی به تنهایی نمی­تواند موجبی برای طلاق باشد و اگر با آثاری مانند نپرداختن نفقه و انجام­ندادن وظایف خاص زناشویی همراه شود، موجب عسر و حرج برای زن شده، می­تواند از موجبات درخواست طلاق باشد. اگر حیات مفقود معلوم و نفقه زوجه برقـرار نباشد، با استناد به دلایل مختلف، قائل به وجود حق درخواست طـلاق بـرای زوجه هستند. در صورتی­که زوجه به حاکم مراجعه کند، حاکم از روز مراجعه به وی، امر به انتظار به مدت چهـار سال می­کند. در مدت انتظار زن، حاکم شخص مفقود را جست­وجو می­کند و اگر به مدت چهار سال خبری از او نشد، حاکم زن را امر به نگه­داشتن عده می­کند. زن پس از گذشتن مدت عده، می­تواند با شخص دیگری ازدواج کند. در صورتی که زن انتظار را اختیار کند، در مدت انتظار و همچنین در ایام عده، نفقه به زن تعلق خواهد گرفت. شافعیه، موضـع سـختگیرانه­ای دربـاره زوجـه مفقـودالأثر برگزیده و به طور مطلق، به صبر به مدت طولانی حکم داده­اند.

عده, غیبت, مفقودالأثر, تربص, تفحص