محمد عمویی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی. دانشگاه آزاد اسلامی،واحد خوراسگان، اصفهان
فلور خیاطان - دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد خوراسگان، اصفهان

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی معنویت درمانی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر خشم نوجوانان انجام شد. این پژوهش از نوع کاربردی بود و از شیوۀ شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون همراه گروه گواه استفاده گردید. جامعه‌ آماری پژوهش تمامی دانش‌آموزان دختر دورۀ اول متوسطه‌ شهرستان خمینی‌شهر را شامل می‌شد که در سال تحصیلی 97-96 در مدارس این شهرستان مشغول به تحصیل بودند. از جامعۀ مذکور، با روش غیرتصادفی دردسترس 30 دانش‌آموز انتخاب شدند و در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. سپس گروه آزمایش به مدت 6 جلسه تحت آموزش معنویت درمانی اسلامی قرار گرفتند. در این زمان، گروه گواه هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامۀ خشم کودکان و نوجوانان نلسون (2000)  بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده از پژوهش، از آزمون آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که تأثیر معنویت درمانی اسلامی بر خشم در مؤلفه‌های ناکامی، پرخاشگری، روابط با همسالان و روابط با مراجع قدرت در سطح 05/0=α معنی‌دار است. بنابر نتایج پژوهش می‌توان گفت با توجه به عواقب نامطلوبی که خشم ممکن است در سنین نوجوانی برای فرد ایجاد کند، معنویت‌درمانی اسلامی می‌تواند در جهت کنترل خشم این افراد مورد استفاده قرار گیرد.

Islamic spirituality therapy, anger, adolescence, معنویت درمانی اسلامی, خشم, نوجوانی