رقیه شهبازی - کارشناس ارشد علوم محیط زیست،اداره کل آموزش و پرورش استان اردبیل
یوسف وثیق - دکتری، استادیار،دانشگاه آزاد اسلامی مرکز اردبیل

زمينه و هدف: بررسی کمی و کیفی زباله شهری جهت برقراری سیستم مدیریت جمع آوری و دفع مواد زائد جامد از جمله مواردی است که برای کنترل تولید زباله، صرفه جویی در مصرف مواد و برنامه ریزی جهت بهداشتی نمودن سیستم دفع زباله لازم است تا در نهایت بتوانیم به مسائل زیست محیطی توجه خاصی داشته و از آلودگی محیط زیست جلوگیری شود. لذا این تحقیق با هدف بررسی کمی و کیفی زباله های خانگی شهر اردبیل و مقایسه آن با استانداردهای جهانی و تاثیر آن بر محیط زیست در سال ۱۳۹۳ انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و بر مبنای داده های آماری و بازه زمانی آن مربوط به سال ۱۳۹۳ می باشد. نمونه برداری و آنالیزها به صورت ماهانه صورت گرفته است.| يافته ها: نتایج حاصل از آنالیز کیفی (تفکیک فیزیکی پسماند شهر اردبیل در سال ۱۳۹۳ نشانداد در مجموع بیشترین زباله تولید شده برای شهر اردبیل مربوط به مواد فساد پذیر ( ۷۱ / ۷۲ درصد) و کمترین زباله مربوط به لاستیک ( ۰ / ۷۱ درصد) می باشد. نتایج حاصل از بررسی کمی پسماند شهر اردبیل نشان می دهد که در مجموع در سال ۱۳۹۳ در شهر اردبیل سالانه ۱۰۶۳۸۳ تن زباله تولید شده است که بیشترین مقدار آن مربوط به فصل تابستان (۳۰۴۵۹ تن) و کمترین مقدار آن مربوط به فصل پاییز (۲۵۴۳۳ تن) می باشد. میانگین متوسط تولید زباله در اردبیل روزانه ۲۹۵ تن است. متوسط سرانه تولید زباله به ازای نفر در روز ۵۹۰ گرم است که بیشترین مقدار آن مربوط به فصل تابستان (۶۷۶ گرم) و کمترین مقدار آن مربوط به فصل پاییز (۵۱۴ گرم) می باشد که بیش از دو برابر استانداردهای جهانی است. نتیجه گیری: با اینکه پیشگیری از اثرات نامطلوب زیست محیطی مواد زائد جامد در اولویت بوده و این امر با اعمال روش های مدیریتی مناسب به دست می آید لذا آموزش همگانی جهت تفکیک زباله ها در مبدا، کاهش حجم زباله تولیدی و در پی آن کاهش حجم شیرابه و نحوه صحیح بازیافت، جمع آوری و دفع زباله توصیه می گردد.

زباله، کمیت، کیفیت، استانداردهای جهانی، محیط زیست، اردبیل