ماریا چراغی - مرکز عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

در حال حاضر در دوران بحران بیماری کوید- 19 هستیم. این ویروس از نقطه قوت انسان ها که ارتباطات و تعاملات اجتماعی است استفاده کرده و به سلامت آنها حمله می نماید. بدین منظور سیاست گذاران برای محدود کردن تعاملات و گردهمایی برای مقابله با اکهش و مهار شیوع ویروس کرونا تصمیماتی را اتخاذ نموده اند. که این تدابیر هرچند ممکن است سرعت شیوع ویروس را آهسته کند اما ممکن است جامعه را دچار بحران تضعیف روابط اجتماعی نماید. لذا در این شرایط سئوال این است که چه اقداماتی می توان انجام داد؟ با توجه به اینکه تمامی ابعاد و سطوح بیماری کاملاً برای ما شناخته شده نیست، اما می توان با بهره گیری از مطالعات و تجربه های داخلی و مطالعات خارجی راهکارهایی را برای کاهش مشکلات اجتماعی دنبال کرد. از جمله "راهبرد انسجام اجتماعی در کنار فاصله گیری اجتماعی همزمان" آنچه جان آدمیان را دربرابر بلایا حفظ می کند پیوستگی اجتماعی آنهاست نه فاصله آنها از یکدیگر. از این رو، در عین توصیه به فاصله گیری باید با استفاده از زیرساخت ها و ابزارهای مدرن مانند شبکه های اجتماعی، اجازه قطع تعاملات اجتماعی را نداده و افراد جامعه را تشویق به مراقبت از یکدیگر نمود. از همین رو توسعه ظرفیت شبکه های اجتماعی مجازی برای جایگزینی شبکه های اجتماعی واقعی در هنگام بحران های بیولوژیکی یک مسئله ضروری است. در کنار این اقدامات حمایت از گروه های آسیب دیده در جریان بحران با ابتکاراتی مانند تشکیل صندوق حمایت از آسیب دیدگان توسط دولت و تشکل های غردولتی، استفاده از ظرفیت کانون های سلامت محله که طی 3 سال گذشته در کشور تشکیل شده است در جهت آموزش افراد محله، تشکیل گروه های داوطلب محلی برای رسیدگی و مراقبت از افراد پیر، ناتوان، از کارافتاده و اجرای سیاست قرنطینه در مقابل بلایا در محلات با بکارگیری توان کانون های سلامت می تواند در دستور کار قرار گیرد. جامعه سرشار از امکانات و منابعی است که می توان از آنها برای کمک و حمایت استفاده شوند. دانشگاه ها و مدارس بخشی از زیرساخت اجتماعی جامعه ما هستند که در شرایط بحران می توانند نقش مهمی را برعهده گیرند. برای مثال می توان با تشکیل گروه های دانش آموزی و دانشجویی، آموزش مهارت های ارتباطی دیجیتال به سالمندان را توسعه داد.

سلامت اجتماعی، بحران، کوید-19