کمال اکبری - استادیار دانشگاه صدا و سیما

مشارکت اجتماعي از دويست سال پيش در نظام هاي سياسي و اجتماعي جوامع غرب راه يافت، اما توجه به اين پديده و تأکيد بر نقش آن، به عنوان يکي از عوامل اصلي توسعه در جوامع در حال گذار، تا حد بسيار زيادي پس از شکست راهکارها و برنامه هاي توسعه که از غرب وارد اين کشورها شده بود، متجلي گرديد. در بررسي و ارزيابي اين برنامه ها عدم بهره گيري از مشارکت مردمي، به عنوان عامل اصلي شکست برنامه هاي توسعه ارزيابي شده است. لذا از آن پس در استراتژي هاي توسعه بر رويکرد مشارکت مردمي به عنوان يکي از نيازهاي اصلي بشر تأکيد شده است. در اهميت مشارکت همين بس که از منظر کارکردي مشارکت را سازوکاري براي بقا، توسعه و تعالي نظام اجتماعي دانسته اند که توسعه نيافتن ساختارهاي الزم براي مشارکت و نهادي کردن آن، به انقراض نظام اجتماعي و سقوط سياسي آن ميانجامد. در ايران امروز که دوران گذار از جامعه سنتي به مدرن است، مشکلات ناشي از عدم مشارکت يا مشارکت محدود در عرصه هاي اجتماعي به عنوان يک مسئله اساسي و مهم بيش از پيش در زمينه هاي مختلف خودنمايي مي کند. بخش حاضر به بررسي جنبه هاي مختلف مشارکت اجتماعي و ارتباط آن با مشروعيت مي پردازد.

مشارکت اجتماعی، آسیب های اجتماعی، راهکارها، انقراض نظام اجتماعی