نرجس سحاب مکمل - دانشجوی کارشناسی پیوسته دانشگاه فرهنگیان امیرکبیر کرج

واژه غرور و کارکردهای آن از دیرباز مورد توجه قرار گرفته و مطالعات دینی و غیر دینی (از منظر اندیشمندان و روانشناسان)، پیرامون این مسئله انجام شده است. اما نکته حائز اهمیت پیرامون این مسئله این است که آیا غرور بد است و یا می تواند مفید باشد؟ و اگر گناه و رذیلت محسوب می شود، آیا خواری و فروتنی مفرط شایسته انسان است؟ در این پژوهش سعی شده تا با بررسی مسئله غرور در آیه 1۸ سوره مبارکه لقمان، به همراه بررسی نظرات اندیشمندان و روانشناسان ایرانی و غربی، به این سوالات پاسخ داده شود. در این پژوهش از روش توصیفی_تحلیلی استفاده شده و پژوهشگر با استفاده از اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی و با ابزار فیش برداری، اطلاعات لازم را یادداشت کرده و به توصیف، تبیین و تحلیل اطلاعات موجود پرداخته است. نتایج بد ست آمده از این پژوهش بدین شرح است: «آیه 1۸ سوره لقمان، انسان ها را از تکبر و فخر فروشی بر حذر داشته و دو نشانه از نشانه های انسان مغرور » را نیز بازگو می کند. معنی لغوی غرور «آنچه که انسننان را فریب می دهد اعم از مال، جاه، شهوت و شیطان» معنای اصطلاحی آن «سکون و آرامش نفس به چیزی است که با هوایش موافق است»، بیان می شود. متألهان اولیه مسیحیت غرور را گناه می پندارند و فلاسفه نیز از غرور به عنوان رذیلت یاد می کنند. در اسلام و قرآن و کتبی نظیر نهج البلاغه بارها از مضرات این پدیده سخن گفته شده. در آخر جالب است بدانید از عزت نفس بنام غرور بجا که لازمه هر انسانی است و از خودشیفتگی بنام غرور بیجا که موجب رذیلت آدمی است؛ یاد شده است.

مفتوم غرور، قرآن کریم، عزت نفس، خودشیفتگی