فرنوش فراهانی سپهر - کارشناس ارشد روانشناسی کودکان استثنایی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
شقایق گنجعلی دارانی - کارشناس ارشد روانشناسی شخصیت دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران

مقدمه: تولد و حضور کودکی با عقب مانده ذهنی در هر خانواده ای می تواند رویدادی نامطلوب و چالش زا تلقی شود فرض بر این است که مشکلات مربوط به مراقبت از فرزند مشکل دار، والدین، به ویژه مادر را دچار عاطفه منفی شامل احساس ها و هیجان های منفی مانند گناه، شرم، غمگینی، اضطراب و نگرانی، خشم و تنش و نامیدی می کند. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت به خود بر تحمل پریشانی و امید به زندگی در مادران کودکان عقب مانده ذهنی انجام گرفت. روش کار: روش پژوهش شبه آزمایشی با پیش و پس آزمون و پیگیری، با گروه کنترل بود. جامعه آماری، شامل کلیه مادران دارای کودکان عقب مانده ذهنی مراجعه کننده به کلینک تارا واقع در منطقه پنج شهر تهران در طی ماه های مهر تا آذرماه سال 1398 تشکیل داده بودند. روش نمونه گیری به صورت در دسترس (24 زن) انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (n=12) و گواه (n=12) قرار گرفتند. مرحله پیش آزمون، مقیاس امید به زندگی، تحمل پریشانی انجام شد. سپس گروه آزمایش 8 جلسه تحت درمان متمرکز بر شفقت به خود قرار گرفتند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکردند و در پایان هر دو گروه تحت پس آزمون و دوره پیگیری (1 ماه) قرار گرفتند. تحلیل داده ها، از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: نشان دادند بین دو گروه آزمایش و گواه، پس از اجرای درمان درمان متمرکز بر شفقت به خود تفاوت معناداری وجود دارد. بطوری که، میانگین نمره تحمل پریشانی و امید به زندگی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل افزاش یافته بود (P>0/001). نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت درمان متمرکز بر شفقت به خود بر تحمل پریشانی و امید به زندگی در مادران کودکان عقب مانده ذهنی مؤثر می باشد.

درمان متمرکز بر شفقت به خود، امید به زندگی، تحمل پریشانی