محمد کاظمی - کارشناسی ارشد مدیریت و برنامه ریزی آموزش عالی علم و فرهنگ تهران

استقلال دانشگاهی از الزامات بقا در آموزش عالی نوین است و زمینه ساز مسئولیت پذیری و پاسخگویی بیشتر در مدیریت دانشگاهی است. دانشگاه ها به دلیل ویژگی التزام به حقیقت، نوآوری، نقادی و پرسشگری، خود منبع قدرت و نهادی مرجع است. انسان ساز، اندیشه ساز و دولت ساز است و خود نهادی مرجع است. استقلال دانشگاهی به طور اساسی از چشم انداز اساسی دانشگاه و میزان دخالت دولت تأثیر می پذیرد. در این مقاله به بررسی رویکردها، تحولات مفهومی، چالش های اخیر خودمختاری دانشگاه ها در جهان و ایران پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد در حالی که دنیای پیش رو کم و بیش به برکت استقرار و نهادینه شدن استقلال آکادمیک وبهره گیری از آثار فکری، علمی و فنی ناشی از آن، اینک در حال مواجهه فعال با چالش های مابعد مدرن استقلال دانشگاهی و بسط مفهومی آن است، جامله ایران به سبب پس افتادگی های ساختاری خود، هنوز با گفتمان های پیشامدانی دست به گریبان است که با استقلال دانشگاهی مشکل سیاسی و ایدئولوژیک دارند که این امر مقوله ی استقلال و خودمختاری دانشگاه های ایران را با چالش ها، کشمکش ها و مجادله هایی مدیریتی و حقوقی روبرو ساخته و به جای سیر منظم تکاملی، با افت و خیز همراه گردیده است.

استقلال دانشگاهی، رویکردهای دانشگاهی، الگوهای دانشگاهی، چالش های آموزش عالی