محمد زریابی - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان رشت ایران
حسین عابدذوست - استادیار گروه گرافیک، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان رشت ایران

کتاب های الکترونیک یکی ازعرصه های ظهور، تایپ دیزاین (طراحی حروف) است امروزه تایپ دیزاین به عنوان یک مقوله ارتباطی بر سواد بصری وکیفیت های دیداری و در عین حال انتقال معنا تأثیرگذار است. هدف از تحقیق حاضر، شناخت آسیب ها و چالش هایی است که نشر الکترونیک در حوزۀ قلم فارسی با آن روبروست. در این پژوهش، خلأهای قلم فارسی در بستر دیجیتال با تمرکز بر نرم افزارهای کتاب خوان فیدیبو و طاقچو موردمطالعه قرار می گیرد. روش تحقیق در مقاله حاضر، توصیفی تحلیلی است و گرداوری اطلاعات، بااستفاده از اسناد ومنابع کتابخانه ای بوده است. روش تجزیه و تحلیل داده ها کیفی است. جامعه آماری پژوهش کتاب خوان های الکترونیک فیدیبو و طاقچه است. فقدان مطالعات بر روی ساختار قلم های موجود در صنعت نشر الکترونیک ایران باعث حضور قلم هایی در این فضا گشته که اولاً با این بستر بیگانه اند و کارآمدی در این فضا ندارند و ثانیاً با فرهنگ و هویت ایرانی سازگاری ندارند. برای پیشرفت صنعت نشر الکترونیک دراین حوزه، اشراف همه جانبۀ طراح حروف فارسی به بستر ارائه محتوا، فرهنگ و زیبایی شناسی این اقلیم در کنار توجه به اصول پایۀ تایپو گرافی به شدت حیاتی است ودر صورت بی توجهی به موارد مذکور، به بی رغبتی مخاب در خوانش اثر می انجامد. از یافته های تحقیق حاضر می توان دریافت، مشکلات کمبود قلم های متناسب و تخصصی از نشر چاپی به نشر الکترونیک تعمیم یافته و حتی به واسطۀ بستری با مشخصات ساختاری خاص، دوچندان نیز گشته است. حال، به شدت جای خالی قلم هایی طراحی شده مبتنی بر ساختار بستر الکترونیک حس می شود و این موضوع در قلم های به کار رفته در کتاب خوان های الکترونیک همچون کتاب خوان فیدیبو و طاقچه نمود پیدا کرده است.

آسیب شناسی، طراحی حروف، نشرالکترونیک، ایران