امیرعطا صالحی - دانشجوی دکتری کشاورزی گرایش زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران
فرهاد فرح وش - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. ایران.
غلامعباس اکبری - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران. ایران.
الیاس سلطانی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران. ایران.

کم آبی و بروز تنشهای خشکی همواره یکی از موانع بزرگی بوده ا ست که تولید غلات مختلف و به ویژه گندم را با مشکلات فراوانی روبرو نموده است و به طور چشمگیری از عملکرد آن کاسته است. از این رو در این تحقیق سعی بر آن شد تا به اثرات کاربرد نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم در شرایط تنش کم آبیاری در مراحل قبل از گلدهی و پر شدن دانه ها در گندم پرداخته شــود. بدین منظور، این ماده در زمانهای پنجه دهی و خوشــه دهی با غلظت 0/02 درصــد بر گیاه محلول پاشــی شــد و صــفات رویشــی و زایشــی مهم گیاه ازجمله وزن تر گیاه، ارتفاع بوته، تعداد و وزن خشــک برگ، شــاخص های ســطح برگ و LAD و LWR، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و شــاخص برداشــت بررســی شــدند. نتایج نشــان داد، کاربرد این ماده در تمامی مراحل رشد رویشی و زایشی اثرات مثبتی بر گیاه در شرایط عادی و تنش داشته است بطوریکه با بهبود خصوصیات رویشی گیاه، سبب افزایش تعداد پنجه های بارور و به دنبال آن افزایش تعداد دانه و همچنین وزن هزار دانه گندم در شرایط تنش خشکی در مقای سه با عدم کاربرد آن در تنش شده ا ست. از طرفی در شرایط عادی و تنش کم آبیاری کاربرد نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم در زمان پنجه زنی در مقایسه با زمان خوشه دهی گندم ، اثرات مطلوب تری بر خصوصیات رویشی و عملکرد گیاه داشت، و در نهایت در شرایط تنش خشکی، شاخص برداشت گندم توسط کاربرد نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم افزایش یافت.

کم آبیاری، دی اکسید تیتانیوم، گندم، عملکرد، نانو ذرات