عطیه جهانگیری منش - کارشناسی ارشد نانوبیوتکنولوژی، گروه نانوبیوتکنولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
مرضیه موسی زاده - دکتری تخصصی نانوبیوتکنولوژی، گروه نانوبیوتکنولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
مریم نیکخواه - دانشیار گروه نانوبیوتکنولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
پرویز نوروزی - استاد گروه شیمی تجزیه، دانشکده شیمی، دانشگاه تهران، تهران

ترکیبات آلی فرّار (Volatile Organic Compounds) و یا به اختصار VOCها از جمله استون، مولکولهای شیمیایی پایداری هستند که از متابولیسم های سلولی منشأ گرفته و در بازدم نیز وجود دارند. بررسی الگوی تغیییرات طیفی از آنها پنجره ی خوبی برای بررسی وضعیت متابولیکی سلولها و تغییرات آن محسوب می شود که میتواند نتیجه ی ایجاد بیماری هایی چون دیابت و یا حتی سرطان باشد. پلیمرهای قالبمولکولی(Molecularly Imprinted Polymer )یا به اختصارMIPها، از طریق آماده سازی مونومرهای عملکردی و به هم متصل شونده که در حضور مولکول هدف، که نقش مولکول الگو را دارد، مولکول آغازگر و مولکولهای شبکه ساز، پلیمریزه می شوند. سپس مولکول هدف حذف شده و حفراتی که توانایی جذب مجدد مولکول هدف را دارند باقی می ماند. این پلیمرها میتوانند جایگزین های مناسبی برای اجزای تشخیص دهنده در حسگرها باشند که دارای پایداری قابل توجهی هستند.در این پژوهش از پلیمرهای قالب مولکولی سنتز شده علیه استون به روش پلیمریزاسیون رسوبی به همراه نانوذرات طلای سنتز شده در حلال آلی به روش براست-شفرین استفاده شده تا نانوکامپوزیتی به عنوان لایه ی حسگر فعال و رسانا جهت کاربرد در نوعی حسگر مقامت شیمیایی به منظور تشخیص استون گازی، طراحی و ساخته شود. نانوذرات طلای ساخته شده، توسط آنالیزهای DLS، FTIR، طیف سنجی UV-Vis و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) و پلیمر سنتز شده توسط آنالیز DLS و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) مشخصه یابی شدند. سپس شرایط بهینه ی عملکرد حسگر، میزان مقاومت پایه، محدوده ی خطی، حساسیت، حد تشخیص و انتخاب پذیری آن مورد ارزیابی قرار گرفت. این حسگر به دلیل ایجاد الگوهای پاسخ متفاوت در برابر نمونه های گازی مختلف، امکان استفاده در آرایه ای از حسگرهای مشابه برای سنجش مناسب را دارد.

پلیمرقالب مولکولی، نانوذرات طلا، استون، ترکیبات ارگانیک فرّار، حسگر مقاومت شیمیایی.