نقد و تحلیل دیدگاه مشهور در تعیین سال خمسی و دوره زمانی کسر مئونه از ربح

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 206

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQH-51-4_004

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1399

چکیده مقاله:

خمس ارباح مکاسب، به اجماع فقها پس از کسر مخارج عرفی فرد و عائله واجب النفقه، محاسبه می‌شود؛ از این رو تعیین مبدأ و پایان زمانی جهت محاسبه مئونه ضروری است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که اولاً: در هیچ موضعی از روایات، تصریح به تعیین سال خمسی نشده است و روایت علی بن مهزیارِ مورد استناد هم منطبق بر شرایط استثنایی آن دوره، از معصوم صادر شده و در این مسئله قابل استناد نیست. حجیت اجماع منقول نیز با توجه به مخالفت برخی از فقها و مدرکی بودن و تنافی با روایت امام صادق (ع) مردود است. از سویی مبدأ این واجب موسّع، نه شروع به کسب است و  و نه سپری شدن یک سال از شروع به کسب یا ظهور ربح، بلکه تنها معیار وجوب خمس، ظهور ربح و مازاد بر مئونه بودن است. تفصیل بین مشاغل با درآمدهای تدریجی و دفعی، نیز بی‌مبنا است.

نویسندگان

محمد رضا کیخا

دانشگاه سیستان و بلوچستان

محمدعلی قادری

دانشگاه سیستان و بلوچستان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ادریس، محمد بن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، ...
  • ابن براج، عبد العزیز بن نحریر، المهذب (لابن البراج)، قم، ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار الفکر ...
  • اراکی، محمد علی، رسالة فی الخمس، در یک جلد، قم، ...
  • اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ...
  • اصفهانی، ابو الحسن، وسیلة النجاة (مع حواشی الإمام الخمینی)، در ...
  • انصاری، ابن هشام، المغنی اللبیب، بیروت، دارالفکر للطباعه،2007 م. ...
  • انصاری، مرتضی بن محمد امین، کتاب الخمس، در یک جلد، ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، ...
  • بروجردی، آقا حسین، توضیح المسائل، شماره دیجیتالی:4640، شماره کتابشناسی: 10415/1. ...
  • بروجردی، آقا حسین ، زبدة المقال فی خمس الرسول و ...
  • حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آل ...
  • حکیم، محمد سعید، مصباح المنهاج، الناشر: مؤسسة الحکمة للثقافیة الإسلامیة، ...
  • حمیری، نشوان بن سعید، شمس العلوم و دواء کلام العرب ...
  • خراسانی، وحید، رساله توضیح المسائل، بی‌تا، بی‌جا. ...
  • خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، مترجم: علی اسلامی، تحریر الوسیله، ...
  • خوئی، ابو القاسم، منهاج الصالحین، نشر مدینة العلم، قم، 1410 ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر، الخمس فی الشریعة الإسلامیة الغراء، در یک ...
  • سبزواری، عبد الأعلی، مهذّب الأحکام، قم، مؤسسه المنار، چاپ چهارم، ...
  • سیستانی، علی، توضیح المسائل، بی‌جا، چاپ سی و دوم، 1393. ...
  • شهید اول، محمد بن مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة، ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة فی شرح ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی ، مسالک الأفهام إلی ...
  • صاحب جواهر، محمد حسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح ...
  • صیمری، مفلح بن حسن، غایة المرام فی شرح شرائع الإسلام، ...
  • طباطبایی حائری، علی بن محمد، ریاض المسائل (ط - القدیمة)، ...
  • طباطبایی یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم، العروة الوثقی (المحشّی)، 5 جلد، ...
  • طباطبایی یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم ، العروة الوثقی، 2 جلد، ...
  • طباطبایی یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم ، العروة الوثقی مع تعلیقات ...
  • طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، قم - ایران، دفتر انتشارات ...
  • طوسی، محمد بن حسن ، تهذیب الأحکام، تهران - ایران، ...
  • عاملی، محمد بن علی، مدارک الأحکام فی شرح عبادات شرائع ...
  • علامه حلّی، حسن بن یوسف، إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان، ...
  • علامه حلّی، حسن بن یوسف ، تحریر الأحکام الشرعیة علی ...
  • علامه حلّی، حسن بن یوسف ، تذکرة الفقهاء (ط- الحدیثة)،‌ ...
  • فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، مفاتیح الشرائع، انتشارات کتابخانه ...
  • قطان حلی، محمد بن شجاع، معالم الدین فی فقه آل ...
  • کاشف الغطاء، احمد بن علی، سفینة النجاة و مشکاة الهدی ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، باب الفی‌ء و الأنفال، تهران- ...
  • متقی هندی، علی بن حسام‌الدین، کنز العمال فی سنن الأقوال ...
  • مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، بحار الأنوار، بیروت، مؤسسة ...
  • محقق حلّی، جعفر بن حسن، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، ...
  • محقق داماد، محمد، کتاب الخمس، در یک جلد، قم، دار ...
  • مرتضی زبیدی، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، ...
  • مرعشی شوشتری، محمد حسن، دیدگاه‌های نو در حقوق، تهران، نشر ...
  • مرعشی نجفی، شهاب الدین، منهاج المؤمنین، قم، انتشارات کتابخانه آیة ...
  • معلوف، لویس، المنجد، فرهنگ ابجدی عربی – فارسی، ترجمه احمد ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، أنوار الفقاهة - کتاب الخمس و الأنفال، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر ، رساله توضیح المسائل، ، قم، انتشارات ...
  • همدانی، آقا رضا بن محمد هادی، مصباح الفقیه، قم، مؤسسة ...
  • وبگاه اینترنتی ...
  • سایت مدرسه فقاهت، درس خارج فقه آیت الله سبحانی، 29/10/93. ...
  • نمایش کامل مراجع