مهناز عظیمی - دانشگاه فردوسی مشهد
محمد حسین محمودی قرایی - دانشگاه فردوسی مشهد
اسداله محبوبی - دانشگاه فردوسی مشهد
کمال طاهری - دانشگاه کردستان

توالی کربناته بیستون با ضخامت حدود 2500 متر به عنوان بخشی از توالی رسوبی زاگرس مرتفع به سن تریاس پسین ـ کرتاسه پسین (سنومانین) در شرق شهر کرمانشاه رخنمون دارد. در این مطالعه برای اولین بار رخساره‌های رسوبی، محیط رسوبی و فرآیندهای دیاژنزی مؤثر بر سنگ آهک‌های بیستون (بخش کرتاسه زیرین) مطالعه شده است. مطالعات پتروگرافی صورت گرفته بر روی این توالی کربناته به شناسایی 8 رخساره کربناتی منجر شد که در بخش میانی و داخلی یک رمپ هموکلینال کربناته و در زیر محیط‌های دریای باز، پشته، لاگون و پهنه جزرومدی تشکیل شده است. از مهم‌ترین فرآیندهای دیاژنزی مؤثر بر توالی مورد مطالعه می‌توان به میکریتی شدن، آشفتگی زیستی، جانشینی (دولومیتی شدن، سیلیسی شدن، پیریتی شدن و ددولومیتی شدن)، فشردگی فیزیکی و شیمیایی (استیلولیتی شدن)، شکستگی و پرشدگی، نئومورفیسم، سیمانی شدن (بلوکی، رورشدی هم ‌محور، پوئی‌کیلوتاپیک، هم ضخامت، دروزی و هم بعد)، انحلال و هماتیتی شدن اشاره نمود که این فرآیند‌ها در سه محیط دیاژنز دریایی، تدفین (دفنی کم عمق و عمیق) و بالا آمدگی (بالا آمدگی و متئوریک) طی کرده‌اند.

سنگ آهک‌های بیستون, کرتاسه زیرین, رخساره, محیط رسوب‌گذاری, دیاژنز