سیداحسان هاشمی - گروه مدیریت فناوری اطلاعات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مهدی فقیهی - استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

واژه پولشویی برای توصیف فرآیندی مورداستفاده قرار می گیرد که در آن پول غیرقانونی حاصل از فعالیت های مجرمانه در چرخه ای از فعالیت ها و معاملات مالی با گذر از مراحلی شسته و به عنوان پولی قانونی، موجه و مشروع جلوه داده شده است. درکشورهای اسلامی به دلیل اهمیت زیاد برحلال بودن درآمدهای مالی، حساسیت و توجه به جلوگیری از وقوع پول شویینسبت به سایرکشورها بیشتر بوده و مستلزم اهتمام بیشتری است. به دلیل تنوع در عملیات مختلف پول شویی و ابعاد مختلف آن تشخیص ردیابی بسیار مشکل و پیچیده است و پیدا کردن متغیرهای اثرگذار در پول شویی دشوار می باشد. امروزه توسعه و رشد سریع فناوری اطلاعات تمام جنبه های زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داده است و توجه به کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه کسب و کار به طور فزایندهای در حال افزایش است. بسیاری از مؤسسه های مالی برای آسان ترشدن فعالیتهای مبارزه با پولشویی با استفاده از علم دادهکاوی و روش های هوش مصنوعی فعالیت های غیرعادی را در میان داده های بی شمار شناسایی می کنند. بانک ها برای مبارزه با پول شویی علاوه بر توانایی مقیاس دهی عظیم به فعالیت ها، باید تقسیم بندی و دانه بندی داده ها را نیز با دقت انجام دهند. ارزیابی پول پاک از پول کثیف و تشخیص کسب وجوه از منابع قانونی یا غیرقانونی، نیازمند بررسی متغیرهای زیادی است که با استفاده از امکانات هوش مصنوعی همچون یادگیری ماشینیاین امکان به نهادهای مالی داده می شود که همواره سیستم های خود را پایش نمایند و از وقوع پولش ویی جلوگیری نمایند. هدف از انجام پژوهش حاضر معرفی ابزارها و امکانات هوش مصنوعی قابل پیادهسازی در مبارزه با پولشویی می باشد، که در پایان با بررسی و مقایسه فناوری های مختلف هوش مصنوعی به کار رفته در نهادهای مالی دنیا، آن دسته از ابزارهای این علم که در جهت مبارزه با پول شویی در نهادهای مالی اسلامی مناسب تر است، مشخص شود.

پول شویی، هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی، بانکداری اسلامی، نهادهای مالی اسلامی.