مهرنوش غفاری - کارشناس ارشد میکروبشناسی، دانشگاه علوم و تحقیقات شعبه مرکزی اراک، ایران
مهدی حسن شاهیان - استادیار میکروبشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران،
محمد ماهانی - استادیار شیمی تجزیه، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران

  مقدمه : سموم آلی کشاورزی از ساختار پیچیده مولکولی برخوردارند. همچنین، در اکوسیستم‌ها و بیوسفر زمین دارای پایداری بالایی هستند. این سموم با تاثیر بر شرایط خاک و تخریب و کاهش توان زراعی، اثرات مخربی برکیفیت زندگی انسان می‌گذارند‏‏.   مواد و روش‏‏ها: در این تحقیق ، برای جداسازی باکتری‌های تجزیه کننده سم آلی کشاورزی فنیتروتیون نمونه‌برداری از باغ‌های پسته استان کرمان انجام شد. با استفاده از روش غنی‌سازی در محیط بوشنل- هاس همراه با سم آلی مورد نظر (فنیتروتیون) به عنوان منبع کربن، باکتری‌های تجزیه کننده جداسازی شدند. سپس، با انجام PCR برای تکثیر قسمتی از ژن 16S rRNA سویه‌های برتر تجزیه کننده، تعیین توالی و شناسایی شدند .   نتایج: نتایج به دست آمده نشان داد اکوسیستم خاک باغ‌های پسته دارای باکتری‌های تجزیه کننده مناسبی برای حذف سم فنیتروتیون از خاک و در نهایت محیط زیست هستند. در مجموع، 3 سویه باکتریایی تجزیه کننده سم آلی فنیتروتیون شناسایی شدند. این 3 سویه شامل: باکتری‌های Pseudomonas fluorescens strain F1 ،Bacillus cereus strain F3 و Pseudomonas aeruginosa strain F4 بودند. در ادامه اثر غلظت سم بر رشد سویه‌ برتر تجزیه کننده بررسی شد. تجزیه کننده برتر فنیتروتیون (سویه F4 ) تا غلظت ppm 100 رشد را نشان داد. پس از این غلظت، کاهش رشد باکتری مشاهده شد. نتایج حاصل از گاز کروماتوگرافی قدرت تجزیه سم آلی توسط باکتری‌های تجزیه کننده را تایید نمود.   بحث و نتیجه‏گیری: نتایج این تحقیق نشان داد باکتری‌های تجزیه کننده سم آلی کشاورزی (فنیتروتیون) در اکوسیستم خاک باغ‌های پسته استان کرمان به عنوان قطب پسته کشور وجود دارد. انتظار می‌رود با استفاده از این باکتری‌ها و استفاده از روش‌های احیا زیستی بتوان مشکلات زیست محیطی ناشی از تاثیرات این سم آلی را کاهش داد.  

سودوموناس, تجزیه زیستی, فنیتروتیون, کرمان, کشاورزی