سمیرا هنربخش - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری و مدیریت مالی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران.
محمدحسین رنجبر - استادیار، گروه حسابداری و مدیریت مالی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، بندرعباس، ایران.
علی امیری - استادیار، گروه حسابداری و مدیریت مالی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران.
داود خدادادی - استادیار، گروه حسابداری و مدیریت مالی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران.

هدف: هدف اول این پژوهش ارزیابی مدل­های اولیه­ی باسو، و بال و شیواکومار جهت سنجش محافظه ­کاری حسابداری و تعیین این است که از بین مدل­های موجود، کدام مدل در ایران قدرت تبیین بیشتری در سنجش محافظه ­کاری حسابداری دارد. هدف دوم تعدیل دو مدل فوق، از طریق شناسایی فاکتورهای دیگر اثرگذار بر محافظه­ کاری حسابداری و هدف آخر ارائه­ی الگوی سنجش محافظه­ کاری حسابداری بصورت جداگانه در هر مدل و درنهایت مقایسه­ی نتایج و معرفی الگوی بهتر جهت ارزیابی محافظه ­کاری حسابداری برای شرکت­های نمونه می­باشد. روش: پژوهش از نوع مطالعات پس­رویدادی است و نمونه پژوهش شامل 156 شرکت طی بازه زمانی یازده ساله از ابتدای سال 1387 تا انتهای سال 1397 می­باشد. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرهای پژوهش از داده­های تابلویی و مدل اثرات ثابت استفاده شده است. یافته­ها: مشاهده گردید از بین این دو مدل، مدل بال و شیواکومار دارای قدرت تبیین بیشتری در اندازه­گیری محافظه­ کاری حسابداری در شرکت­های نمونه است. با مقایسه نتایج آزمون مجدد مدل­ها با ورود متغیرهای مختلف مستقل و کنترل، نتیجه بر این شد که باز هم مدل بال و شیواکومار دارای قدرت تبیین بیشتری در سنجش محافظه ­کاری حسابداری است. نتیجه­گیری: مدل بال و شیواکومار با توجه به عوامل و متغیرهایی که طبق نتایج آماری مرتبط با سنجش محافظه­ کاری حسابداری بوده­اند به عنوان الگوی بهتر جهت سنجش محافظه­ کاری حسابداری معرفی گردیده است. دانش­افزایی: این مطالعه مشخص می­نماید از بین دو مدل باسو، و بال و شیواکومار، کدام­ یک دارای قدرت تبیین بیشتر و الگوی بهتری برای اندازه­گیری محافظه­ کاری حسابداری است و پژوهش حاضر از این جهت دارای محتوای اطلاعاتی است.  

محافظه ­کاری مشروط حسابداری, حاکمیت شرکتی, عوامل حسابرسی, مدل باسو, مدل بال و شیواکومار