فاطمه حیدری - دانشیار،دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج،کرج،ایران
مهرداد نصرتی - دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج،کرج،ایران

دگرگونی سبک نثر در نیمه دوم پادشاهی قاجار در آثار آغازگرانی چون حاج زین‌العابدین مراغه‌ای، طالبوف، میرزا ملکم خان، احمد روحی کرمانی و میرزا حبیب اصفهانی، در منابع مختلف مورد بررسی قرار گرفته و ما از بین نام‌های یاد شده، بنا داریم سه اثر عبدالرحیم طالبوف را مورد بررسی قرار دهیم. طالبوف یکی از نویسندگان روشنفکری است که با آثار خود که در نثری شیوا پدید آمده، تأثیر شگرفی بر روشنگری عصر خود گذاشته است. آثار وی بازتاب‌ دهنده اوضاع و احوال جامعه و بازگوکننده افکار و عقاید و مهارتش در پرداخت و ساختار ادبیات داستانی است. وی که از پیشروان داستان‌نویسی محسوب می‌شود، به علت آشنایی‌اش با زبان‌های فارسی، ترکی، روسی و عربی، تحول مطلوب و تأثیرگذاری در حوزه نثر فارسی و اندیشه، ایجاد کرده که به همین منظور، مهم‌ترین آثار او را در زمینه داستان‌نویسی (مسالک‌المحسنین) و اندیشه سیاسی (ایضاحات در خصوص آزادی) و واپسین اثری که بعد از مرگ وی منتشر شده (سیاست طالبی) مورد بررسی قرار داده‌ایم.

طالبوف, نثر, مسالک‌المحسنین, سیاست طالبی, ایضاحات در خصوص آزادی