سید عبداله رضوی - دانشگاه صنعت نفت
محمد حسین مهدوی عادلی - دانشگاه فردوسی مشهد

قیمت نفت در بازارهای بین‌المللی  با نوسانات بالایی همراه است که این امر، ریسک  بسیار زیادی برای درآمد تولیدکنندگان و هزینه مصرف‌کنندگان  به دنبال دارد؛ لذا در این راستا، آن‌ها همواره درصدد کاهش ریسک مبادلاتی  بازار هستند و به همین منظور به دنبال مدل‌سازی رفتار قیمت نفت خام  در بازار آتی می‌باشند. در این خصوص قیمت آتی نفت در تصمیم‌گیری فعالان بازار نفت برای سرمایه‌گذاران بسیار نقش کلیدی را ایفا می‌نماید. در این میان، متغیرهای اقتصادی نظیر نرخ بهره، پاداش ریسک و قیمت نقدی نفت‌خام و ذخایر تجاری نفت از عوامل مؤثر در شکل‌گیری قیمت آتی نفت خام است، بدین صورت که با تغییر در متغیرهای اقتصادی، قیمت نفت خام شاخص جهانی متأثر شده و ازآنجایی‌که قیمت نفت خام ایران نیز تابعی از قیمت آتی نفت‌خام شاخص جهانی است، تحت تأثیر این تغییرات قرار می‌گیرد. بدین منظور با استفاده از مدل گارچ و داده‌های سری زمانی سال‌های 2017-2009 میلادی، عوامل اقتصادی مؤثر بر قیمت آتی نفت موردآزمون قرارمی گیرد. نتایج نشان می‌دهد رابطه میان قیمت آتی نفت با  نرخ بهره، پاداش ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، ذخایر تجاری و ساختار کانتانگو بازار نفت (شاخص ارتباط بازارهای بورس و فیزیکی نفت) مستقیم  و معنادار بوده و قیمت نقدی نفت در بازار فیزیکی از مهم‌ترین عوامل اقتصادی مؤثر بر شکل‌گیری انتظارات بازار از قیمت نفت‌خام شاخص جهانی و دارای رابطه مستقیم و معنادار بوده است.  

نفت خام شاخص جهانی, ذخایر تجاری, پاداش ریسک, ساختار بازار