پگاه بیضایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
فرنگیس قنواتی - دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج ، ایران.
زهرا قهرمانی - استادیار دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
مسعود سلطانی نجف آبادی - استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

بامیه گیاهی چندمنظوره که جایگاه ویژه ای در درمان بیماریهایی نظیر دیابت نوع 2 دارد. مصرف عمده آن به صورت تازه خوری میباشد. درک روابط متقابل بین صفات مختلف و معماری شکل گیری عملکرد گیاهان به اصلاحگران در افزایش کارآیی اصلاح کمک شایانی مینماید. در پژوهش حاضر 43 نمونه بامیه از کلکسیون بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه شش رقم تجاری انتخاب و صفات دخیل در تولید ماده خشک آنها اندازه گیری شد. همچنین میوه های بازار پسند ( با طول 3 تا 7 سانتیمتر) در طول فصل رشد برداشت و به عنوان پتانسیل نمونه ها ثبت گردیدند. تجزیه به عامل ها مبین تاثیر فراوان رشد رویشی و پارامترهای مرتبط با آن در بیولوژی این گیاه است. عملکرد میوه تازه کمترین اهمیت را در بیولوژی این گیاه ایفا می کند. این نتایج با نتایج تجزیه رگرسیونی گام به گام در تضاد بود. نتایج این تحقیق تاکید به استفاده از تجزیه عاملی برای تحلیل روابط بین مولفه های مختلف تولید در گیاهان رشد نامحدود و با مصرف تازه خوری به جای تجزیه رگرسیونی دارد.

بامیه، تجزیه عاملی و مولفه های عملکرد