محمد نریمانی - استاد روان شناسی دانشگاه محقق محقق اردبیلی
عیسی رزاقی - دانشجوی دکتری روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اردبیل

هدف از پژوهش حاضر مقایسه تأثیر درمان شناختی-رفتاری (CBT) و درمان پذیرش و تعهد (ACT) بر کیفیت زندگی زنانمبتلا به دیابت نوع 2 بود. طرح پژوهش شبه آزمایشی گسترش یافته از نوع پیش آزمون – پس آزمون چند گروهی بود که درسال 95 در مرکز درمانی امام خمینی شهر اردبیل، بر روی مراجعان دیابتی نوع 2، که به صورت دردسترس انتخاب شدهبودند، صورت گرفت. نمونه های پژوهش بعد از انتخاب به شیوه ی تصادفی ساده در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترلگمارده شدند و پرسشنامه ی کیفیت زندکی را تکمیل نمودند. داده های بدست آمده با آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری(MANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد بین میانگین نمرات مولفه های «عملکرد جسمانی»،«محدودیت ایفای نقش به خاطر مشکل جسمانی»، «محدودیت ایفای نقش به خاطر مشکل هیجانی»، «سلامت عاطفی»،«عملکرد اجتماعی»، «درد جسمانی» و «سلامت عمومی» کیفیت زندگی، میانگین هر دو گروه آزمایشی شناختی-رفتاریو پذیرش/تعهد از گروه کنترل به طور معناداری بیشتر بودند (p<0/001). ولی تفاوت معناداری در میانگین دو گروه آزمایشیشناختی- رفتاری و پذیرش/تعهد در مولفه های فوق وجود نداشت (p>0/001). با توجه به اثربخشی درمان شناختی رفتاریو درمان مبتنی بر پذیرش/تعهد بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به دیابت، مسئولین مراکز مشاوره و مراکز آموزشی، بایستی بابرگزاری و تشکیل کلاس های مختلف روانشناختی، در راستای سلامت عمومی زنان مبتلا به دیابت اقدام نمایند.

دیابت، کیفیت زندگی، درمان شناختی-رفتاری و پذیرش و تعهد