رضا جهان بین - دانشآموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز
فریدون بابایی اقدم - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز
شهریور روستایی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز
اکبر اصغری زمانی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز

توانمندسازی ساکنان سکونتگاه‏های غیررسمی آنگاه می‏تواند موفقیت‏آمیز باشد که با مشارکت همة گروه‏های اجتماعی و برای همةآن‏ها از جمله زنان انجام پذیرد. یکی از اساسی‏ترین موانع توانمندسازی زنان در اسکان غیررسمی که مانع نقش‏آفرینی آنان در فرایند مشارکت در سامان‏دهی محلات مسکونی خویش می‏شود سطح بسیار پایین وضعیت اقتصادی آن‏هاست. سازمان ملل نیز توانمندسازی زنان در سطح گسترده را به‏عنوان یکی از اهداف کلیدی اعلامیة هزارة سوم اعلام کرده است.هدف از این مقاله تحلیل و بررسی رابطة بین عوامل اقتصادی و توانمندسازی زنان در سکونتگاه‏های غیررسمی است. تحقیق حاضر کاربردی و روش آن پیمایشی است و برای گردآوری داده‏ها از پرسش‏نامة محقق‏ساخته استفاده شده است. جامعة آماری تحقیق زنان 18سال به بالای ساکن در سکونتگاه‏های غیررسمی شهر ایلام است که با شیوة نمونه‏گیری تصادفی طبقاتی متناسب با حجم و براساس فرمول نمونه‏گیری کوکران 377 نفر انتخاب شدند. روایی پرسش‏نامه با استفاده از روایی محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (89/0) به‏دست آمد. برای تحلیل داده‏ها با نرم‏افزار SPSS از آزمون‏های تحلیل واریانس(F)، پس‏آزمون توکی، همبستگی پیرسون، دونمونه‏ای مستقل(T)، و تحلیل رگرسیونی بهره گرفته شد. به‏علاوه از نرم‏افزار AMOS برای مدل‏سازی معادلات ساختاری(SEM) استفاده شد. یافته‏های تحقیق نشان می‏دهد بین توانمندسازی زنان و عوامل اقتصادی چون دسترسی به شغل دارای درآمد، نوع شغل، میزان درآمد، دسترسی به تسهیلات بانکی، تحت پوشش نهاد حمایتی بودن، قدرت پس‏انداز، و برخورداری از حق مالکیت قانونی رابطة معناداری وجود دارد.

توانمندسازی زنان, زنان در توسعه, سکونتگاه‏های غیررسمی, شهر ایلام, عوامل اقتصادی