هادی گنجی زهرایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران

از مسائل پیش‌رو در حمل‌و‌نقل جاده‌ای که سهم عمده‌ای از جابجایی را برعهده دارد، مدیریت ریسک‌ها به منظور  پاسخ‌گویی به تقاضا است. این امر سبب می‌شود تا نرخ استهلاک دارایی‌های فیزیکی کنترل شده و ریسک ارایه خدمت ایمن، ارزان، سازگار با محیط زیست و پایدار نیز درپایین‌ترین سطح قرار گیرد. دراین خصوص دو دیدگاه وجود دارد. دیدگاه سنتی که تمامی فازهای طول عمر دارایی فیزیکی راه (ایجاد، بهره‌برداری و اسقاط) را به صورت جداگانه مدیریت می‌کند. دیدگاه دوم، نگاه یکپارچه به مدیریت ریسک‌ها در تمامی طول عمر دارایی‌های فیزیکی راه است. دراین مقاله با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای به‌همراه نقطه نظرات کارشناسان، انواع ریسک‌ها در قالب مدیریت دارایی فیزیکی راه، شناسایی، رتبه‌بندی و راهکارهای مدیریت آن ارایه شده است. نتایج بررسی نشان می‌دهد که تا کنون 55 ریسک در 6 گروه برای طول عمر دارایی فیزیکی راه، شناسایی شده است. درارزیابی ریسک‌ها، بیشترین ریسک مربوط به ریسک گروه مشارکت ذینفعان و کمترین، به گروه رویدادهای خارج از حیطه سازمان مربوط است. درکنار آن، کمترین رتبه ریسک مربوط به سرقت و بیشترین رتبه عدم توجه کافی به تعمیرونگهداری است. داشتن سیستم یکپارچه توسعه و بهره‌برداری، برنامه مالی پایدار، داشتن سطح سرویس و آموزش نیروی انسانی از جمله راه‌کارهای مدیریت ریسک نیز عنوان شده است.

مدیریت دارایی فیزیکی, مدیریت ریسک, رتبه ریسک, اقدام ریسک