احمدرضا مظاهری - استادیار، گروه عمران، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی، بروجرد، ایران
شهاب حسن پور - استادیار، گروه عمران، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی، بروجرد، ایران
امید خالقی پور - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه عمران، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی، بروجرد، ایران

لایه‌های رسی متراکم به عنوان یکی از متداول‌ترین لایه‌های نفوذناپذیر در اکثر سازه‌های ژئوتکنیکی مانند سدهای خاکی و مراکز دفن زباله‌های شهری و رادیواکتیو کاربرد دارند. به دلیل خصوصیات ژئوتکنیکی خاص، این لایه‌ها در طول عمر خود به‌وسیله ترک-خوردگی دچار آسیب می‌گردند این ترک‌ها باعث افزایش نفوذپذیری لایه و کاهش کارایی آن می‌گردد. با توجه به لزوم آگاهی و شناخت عوامل موثر بر پایداری سازه‌های ژئوتکنیکی ساخته شده با این لایه‌ها در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از خاصیت خودترمیمی خاک‌های رسی گامی در جهت بهبود عملکرد خاک‌ها در شرایط مختلف برداشته شود. در تحقیق حاضر با انجام آزمایشات متعدد نشان داده شده است که می‌توان با افزایش دامنه خمیری خاک‌های رسی، سرعت ترمیم ترک را افزایش داد. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که افزودن نانورس مونت‌موریلونیت به خاک باعث افزایش فرآیند خودترمیمی ترک‌ها می‌شود؛ گذشت زمان تاثیر این افزایش را در روند ترمیم ترک‌های ایجاد شده در نمونه ها را کاملا آشکار می کند. میزان دبی خروجی نمونه‌ها نسبت به زمان سپری شده در طی خودترمیمی اندازه‌گیری می‌شوند و با توجه به نمودارها مورد بررسی قرار می‌گیرند. آزمایشات نشان دادند که میزان درصدهای نانورس مونت‌موریلنیت بی‌تأثیر نبوده و باعث کاهش میزان جریان در نمونه‌ها هستند، که این نشانه‌ی خود ترمیمی ترک بوسیله افزودنی نانورس است. میزان کل دبی خروجی در نمونه‌های حاوی نانورس از نمونه‌های غیرافزودنی‌ بسیار کمتر بود و می‌توان از نانورس به عنوان ترمیم کننده ترک‌ها به‌وجود آمده در خاک‌های رسی با عمق 5 سانتی ‌متر استفاده کرد.

آبشستگی, ترک, دامنه خمیری, مونت موریلنیت, نانورس