زهرا مجدی زاده - دانشجوی دکترای ارتباطات، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سید میلاد موسوی حق شناس - دانشجوی دکترای ارتباطات، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران( نویسنده مسئول)

خبر جعلی را می توان خبری دانست که در ماهیت خود دچار تحریف و از بستر و زمینه اصلی اش جدا شده و بنابراین نامعتبر است. ظهور عصرفناوری­ های ارتباطی دیجیتال و ویژگی ­های آن که تغییرات گسترده­ ای را در نظام­ های تولید، توزیع و مصرف رسانه ­ای موجب شده است از یک طرف بستر بسیارگسترده ­تر و مهیاتری برای انتشار و مصرف اخبارجعلی فراهم آورده  و از طرف دیگر امکانات شناسایی و مقابله با این نوع اخبار را نیز توسعه داده است. امّا به نظر می­ رسد آن چه که در ابتدا و حتی پیش از استراتژی­ ها و تکنیک­ های مقابله باید مورد توجه قرار گیرد، پرداختن به ماهیتِ اخبار جعلی و دلایل ظهور و بروز آن در عصر دیجیتال است. در این پژوهش با استفاده از روش فرا تحلیل کیفی و بهره­گیری از مطالعات و پژوهش ­های صورت گرفته، به تعریف چیستی و تبیین چرایی اخبار جعلی در عصر فناوری ­های ارتباطی دیجیتال پرداخته شده است. مطالعه و مقایسه­ ی دیدگاه­ های مطرح شده در این حوزه، شناسایی وجوه افتراق و اشتراک آن­ها و همین طور نوع نگاهِ آن­ها به مقوله اخبار جعلی در کنار تطبیق، ترکیب و تفسیرنتایج،  می تواند ما را به سوی اتخاذ یک رویکرد واقع بینانه برای مواجهه با اخبار جعلی و درک چیستی و چرایی بروزِ رو به گسترشِ آن در عصر ارتباطات نوین جهانی رهنمون شود.

اخبار جعلی, عصر دیجیتال, ارتباطات جهانی, فناوری های نوین ارتباطی