مریم مجیدی - Islamic Azad University, North Branch of Tehran

    اسطوره، تفکر و واکنش نخستین انسان، در برابر وقوع حوادث طبیعی است و چون این مردم در شناخت عوامل این حوادث دچار ابهام بودند، عکس العمل آن‌ها نسبت به آن وقایع، همراه با ترس بوده است. همین ترس آنان را انگیخت تا برای هر پدیده­ای خدایی فرض کنند و با پناه بردن به آن، از شرّ حوادث ایمن شوند. شکل گیری اسطوره­ها در جوامع بشری بر مبنای همین اصل استوار بوده است و به همین دلیل در اسطوره­های ملل ،شباهت­هایی دیده می­شود. درمیان اسطوره­های ملل، اساطیر ایران و هند به دلیل وجود اشتراکات فرهنگی، دارای بیشترین شباهت­ها هستند و این تأثیر‌پذیری‌ها در آثار ادبی دو ملّت از جمله اساطیر و داستان‌های حماسی بسیار بازتاب یافته است. پژوهش پیش رو با فرض وجود مضامینی مشترک میان شاهنامه‌ی فردوسی و حماسه‌ی رامایا در دو شخصیت سیاوش و راما، به تحلیل بن      مایه      های مشترک میان این دو داستان پرداخته است. ظهور و بروز همانندی‌های اسطوره‌ای در دو قهرمان اصلی ، نبرد میان خوبی و بدی،‍وفاداری به پیمان و عهد، داوری آتش برای اثبات گناهکاری و بی‌گناهی، نیروی جنگاوری و دلیری، سیطره‌ی تقدیر بر سرنوشت قهرمانان، عشق، نفرت، نقش دسیسه و توطئه‌های نامادری و سپردن تربیت هر دو قهرمان به دیگری در نوجوانی، در کنار جاودانگی ابدی روح نیمه خدایی قهرمانان داستان از بن          مایه      های مشترک این دو داستان اسطوره‌های است .روش بررسی در این پژوهش بر مبنای یافته‌های کتابخانه‌ای و شیوه‌ی توصیفی تحلیلی است. یافته‌ها و دستاورد‌های تحقیق نشان می‌دهد که وجود مشابهت‌های بسیار در اسطوره‌ی راما و سیاوش دلیل محکمی است بر تأثیر ریشه‌دار عقاید آریایی بر شکل‌گیری این دو داستان.

Myth, Stories of Iran and India, Shahnameh, Ramayana, Siavash, Rama, Comparative Literature of Iran and India, اسطوره, داستانهای ایران و هند. شاهنامه, رامایانا, سیاوش, راما, ادبیات تطبیقی ایران و هند